Ill ÖZET Bu çalışmada hekzaklorosiklotri fosfazatri enin (trimer) 2, 6-di-t-bütil enol, 2, 6-di - t-bütil-4-metil fenol ve 2,4,6- tri-t-bütilfenol ile reaksiyonları ve oluşan ürünlerin yapıları incelendi. Trimer ile yapılan reaksiyonları, yukarıda belirtilen di- ve tri-t-bütilfenollerin argon atmosferinde THF içinde metalik sodyum ile etkileştirilmesi ile sodyum di- ve tri -t-bütilfenolat tuzları hazırlandı ve bu tuzlar argon atmosferinde trimer ile etkileştirildi. Trimer ile sodyum 2, 6-di - t-bütilfenolatın tetrahidrofuran (THF) da 1:1 mol oranında yapılan reaksiyonunda % 26,9 verimle, iki trimer halkasının P-P bağı ile birbirine bağlandığı bir ürün (I); 1:3 mol oranında yapılan reaksiyonda % 31,3 verimle bir trimer halkasına 5 tane 2, 6-di-t-bütilfenolün bağlandığı bir ürün (II) hazırlandı. Trimer ile sodyum 2, 6-di-t-büti 1-4-metilfenolatın THF da (1:1) mol oranında yapılan reaksiyonunda, bir trimer halkasına 2 tane 2,6-di- t-bütil-4-metilfenolün bağlandığı bir ürün (III) ve 2, 4, 6-tri- t-bütilfenolün THF da 1:1 mol oranında yapılan reaksiyonunda % 79,8 verimle 1:1 mol oranında birleşmesiyle oluşan bir ürün (IV) elde edildi. Hazırlanan bu dört bileşiğin (I,II,III, IV) yapısı; element analizi, 1H n.m.r, 13C n.m.r ve 31p n.m-r spektrumları ve X-ışınları yapı incelemelerinden elde edilen bilgilerle açıklandı.
iv ABSTRACT In this study, the reaction of hexachl orocyc lotr iphosphazatr iene with 2,6-di-t- butylpbenol, 2, 6-di-t-butyl-4-methylphenol and with 2,4,6- tri-t-butylphenol was investigated and obtained products were elucidated structurely. With the reaction of trimer, above mentioned compounds di-, tri-t-butylphenol were reacted with metallic sodium in argon atmosphere in THF to prepare sodium di- and tri-t- butylphenol ate which were further reacted with trimer in argon atmosphere. Trimer and sodium 2,6-di- t-butylphenolate in THF (1:1 ratio) gave 26.9 % yield in which two trimeric cyclic compounds combined together with P-P bond (I). When ratio was chosen 1:3 yield was 31.3 % in which five 2, 6-di-t-butylphenol bonded to trimer (II). In the reaction of trimer with sodium 2, 6-di-t-butyi- 4-methylphenolate in THF, ratio was chosen as 1:1 at first, in which two 2, 6-di- t-butyl-4-methylphenol bonded to trimer (III). 2,4, 6-tri-t-butylphenol in THF when used, the yield was 79.8 % and the product was obtainedto be 1:1 ratio. Prepared four compounds (I,11, III, IV) were investigated structurally via elemental analysis *H n.m.r, 13C n.m.r, 31P n.m.r, IE and x-ray so the results were given in the manner.