Geçiş metal karben komplekslerinin sentezi ve katalitik özelliklerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Metal-karben kompleksleri, LnM=CXY üzerindeki çalışmalar hızlı bir gelişme göstermektedir. Araştırmalarda zayıf C=C bağı içeren elektronca zengin olefinlerin karben oluşumunda ligant kaynağı olduğu belirlenmiştir. Ancak, benzimidazol çekirdeği içeren L2BtalR tipi olefinlerle yapılan araştırmalar çok sınırlıdır. Bu çalışma benzimidazol çekirdeği içeren elektronca zengin olefinlerin Ru(II), Rh(I) ve Pt(II) kompleksleriyle etkileştirilmesi sonucu oluşan yeni metal-karben komplekslerini içerir. Ayrıca metal-karben kompleksi sentezinde bir yöntem olan kloroform eliminasyonuna girebilecek farklı maddeler üzerinde de araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Çalışma üç bölümden oluşmuştur: Birinci bölümde geçiş metal karben kompleksleriyle ilgili başkalarınca yapılmış çalışmalar değerlendirilmiştir. İkinci bölüm de yeni karben komplekslerinin sentezleriyle ilgili ayrıntılı bilgiler verilmektedir.Aynca, kloroform elimine edebilecek bileşiklerle ilgili deneysel koşullar açıklanmaktadır. Üçüncü bölüm de ise yeni bileşikler ait LH NMR, 13C NMR, element analizi ve erime noktaları verileri ile elde edilen bütün sonuçların yorumlarına yer verilmiştir. Benzimidazol çekirdeği içeren L2BlmMeEt, L2BtaMe, L2BtaEt e. z. o. 'terinin metal kompleksleriyle etkileştirilmesi sonucu yeni metal karben kompleksleri sentezlenmiştir. L2 T f N N R' R BtmRR' R = Me ve R'= Et, R = R'=Me, R = R'= Et, L2BtaMeEt olefininin [RhCl(COD)]2, [RuCl2(^MeC6H4CH(CH3)2]2 ve [RuCl2(COD)]nile etkileştirilmesi sonucu 1, 2 ve 3 no'lu bileşikler sentezlendi. U RhCl(COD) R1CI2 BbııMe BimEt BimMeEt L,Drau«e olefminin [ptCl2(COD)] ile tepkimesinden 4, L2 l ve L2 olefinlerinin [PtCl2(COD)] ve [PtCl2(PMe2Ph)]2 ile etkileştirilmesinden 5, 6, 7 ve 8 bileşikleri elde edilmiştir. Bu bileşiklerden 4, 5 ve 7 no'lu komplekslerin literatüre dayanılarak cıs- yapıda olduğu tahmin edilmektedir. PtCl2 PtCl2 Et k tC^CPM^Ph) I Et Pteı2 Me QT' \=PtCl2(PMe2Ph) Et 7 8 Karben kompleks sentez yöntemlerinden biri olan kloroform eliminasyonuna girebilecek yeni maddelerin kullanılması amacıyla [PtCl2(PR3)]2 ve (H3CC6H4NH)2 CHCCI3 kullanılmıştır. Fakat ürün beklenildiği gibi karben yapısında değildir; 9 ve 10 bileşikleri elde edilmiştir. H, n -NH \s> JCCI3 C NH O CH, r-p- pt-cı r3p- Pt-cı 9 R = Me2Ph 10 R = Et cı cı

tu ABSTRACT Studies on metal-carbene complexes, LnM=CXY have been increasing rapidly. The results showed that weak C=C containing electron rich olefins play an important role as ligand source. However, studies on the olefins containing benzimidazole nuclei L2 "' type olefins have been limited. This work is about metal-carbene complexes which were obtained by the interaction of electron rich olefins with Ru(II), Rh(I) and Pt(II). Furthermore, a new route for the synthesis of metal-carbene complexes which eliminates chloroform was also invgestigated. This work is divided into three headings. In the first part, literature survey on metal-cabene complexes was evaluated. In the second part, detailed information on the synthesis of novel metal- carbene complexes was given. In the third part, structural eluciation of novel compounds by means of lH NMR, C NMR and physical parameters discussed. Novel metal-carbene complexes synthesised from benzimidazole nuclei containing L2BimMeEt, L2BlmMe, L2BhnEt electron rich olefins. R = Me ve R'= Et, R = R'=Me, R = R'= Et, The reaction of olefins (L2BtaMeE1 ) with [RhCl(COD)]2, [RuCl2(/>- MeC6H4CH(CHj)J2 and [RuCl2(COD)]n yielded compouunds 1, 2 and 3. IV Me k ^=RhCl(COD) 1 Et RuCl2 BimMe BbııEt BimMeEt L2"T olefin and [PtCl2(COD)] gave compound 4 and L2T1 and L/ olefins and [PtCl2(COD)] and [PtCl2(PMe2Ph)]2 resulted in compounds 5, 6, 7 and 8. cis - structure was assigned to 4, 5 and 7 complexes on the basis of literature data. Ptci2 'Ptci2 Et k \=PtCl2(PMe2Ph) Et 1 ^==PtCl2 Me I -N |T~jT^ ^=PtCl2(PMe2Ph) 7 Et 7 8 [PtCl2(PR3)]2and (H3CC6H4NH)2CHCC13 were used to explore the new route for the carbene-complexe synthesis with chloroform eliminations. Surprisingly the product was not a carbene, but the compounds 9 and 10 were obtained respectively. -CC13 9 R = Me2Ph 10 R = Et R,P-?t-Cl R3P-?t-Cl CI CI