ÖZET Hiperlipidemi - Eser element ilişkisini konu alan bu çalışmada hiperlipidemik ve normolipidemik kişilerde, serum lipid fraksiyonları (Total kolesterol, TG, HDL-C, LDL-C, Apo A-I ve Apo B-100) analizleri ile bakır, çinko, magnezyum düzeyleri çalışıldı. Elde edilen analiz sonuçlan istatistiksel olarak değerlendirilerek, kontrol ve hiperlipidemik grup ortalamaları arasında fark olup olmadığı araştırıldı. İnceleme sonucunda total kolesterol, trigliserid, HDL-C, LDL-C, Apo B-100, Cu, Mg ve Cu/Zn parametrelerde gruplar arası anlamlı fark olduğu tesbit edildi. Ayrıca, hem kontrol grup hem de hiperlipidemik grup kendi içinde, analiz parametrelerinin birbiriyle ilişkisi yönünden değerlendirildi. Bu inceleme sonunda kontrol grubunda Cu-HDL-C, Cu-Apo A-I, Mg-Trigliserid, Zn-Total kolesterol, Zn-LDL-C, Zn-Apo B-100, Mg-Zn ilişkilerinde ve hiperlipidemik grupta Mg-Total kolesterol, Mg-LDL-C, Mg-Apo B-100, Cu- Zn ilişkilerinde anlamlı korelasyon olduğu görüldü. Sonuçta hiperhpidemik kişilerin serum Cu düzeyinin kontrol grubuna göre daha düşük olduğu, ayrıca; hiperhpidemik grupta bakır ile çinko derişimleri arasında anlamlı bir negatif korelasyonun bulunduğu görülmüştür. Bu sonuç bize, önemli bir sağlık sorunu olan hiperlipideminin kontrolunda bakırın önemli olduğunu göstermektedir.
ABSTRACT This study examined the relationship between hyperlipidemia and trace elements. Serum lipid fractions (Total cholesterol, TG, HDL-C, LDL-C, Apo A-I and Apo B-100) and copper, zinc and magnesium levels are analysed in the samples taken from hyperlipidemic and normolipidemic patients. Results are evaluated statistically in order to detect any significant differences between hyperlipidemic and normolipidemic groups. It is found that there are significant differences in total cholesterol, trigliceride, HDL-C, LDL-C, Apo B-100, Cu, Mg and Cu/Zn levels between two groups. Besides, both control (normolipidemic) and hyperlipidemic groups are evaluated in terms of the relationships between serum lipid parameters. It is detected that there are significant correlation between Cu-HDL-C, Cu-Apo A-I, Mg- triglyceride, Zn-total cholesterol, Zn-LDL-C, Zn-Apo B-100, Mg-Zn in control group; and Mg-total cholesterol, Mg-LDL-C, Mg-Apo B-100, Cu-Zn in hyperlipidemic group. The findings show that hyperlipidemic patients have lower serum Cu levels compared to the control group. Moreover, in hyperlipidemic patients there is a significant negative correlation between serum copper and zinc levels. This result indicates that detection of the serum Cu levels is important in the patients with hyperlipidemia.