ÖZET Yüksek Lisans Tezi SOĞUK STRESİNE BAĞLI OLARAK NİTRİK OKSİT (NO) SEVİYELERİ VE TOPLAM mRNA MİKTARLARININ SIÇAN DOKULARINDA ARAŞTIRILMASI Arzu KOCAGÜN İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı 44 + ix sayfa 2001 Danışman : Doç. Dr. Muhittin YÜREKLİ Çeşitli stres yaratıcı faktörler katekolaminlerin biyosentezini etkilemektedir. Soğuk stresi de katekolaminlerin biyosentezini uyarmaktadır. NO molekülü, adrenal bezlerden stres koşullarında katekolaminlerin salgılanmasını baskılar. Bu çalışmada, toplam protein ve toplam mRNA seviyelerindeki değişiklik ile NO seviyelerindeki değişiklikler sıçanların akciğer, çizgili kas, kalp, böbrek ve düz kas dokularında araştırılmıştır. Toplam protein, RNA, mRNA ve NO seviyelerinin ölçümü spektrofotometrik yöntem ile tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; 48 saat soğuk stresine maruz bırakılan sıçanların çizgili kas dokutan dışında kalan diğer dokularda toplam RNA ve toplam mRNA seviyelerinde artış olduğu gözlendi. Toplam protein miktarlarının sıçanların akciğer, çizgili kas ve düz kas dokularında azaldığı, böbrek ve kalp dokularında arttığı saptandı. Ayrıca kontrol grubu ile karşılaştırıldığında 48 saat soğuk stresi uygulama grubunda NO seviyesinin arttığı bulunmuştur. ANAHTAR KELİMELER: Nitrik oksit, mRNA, Soğuk stresi
ABSTRACT Master Thesis AN INVESTIGATION ON NITRIC OXIDE (NO) LEVELS AND TOTAL mRNA IN SOME RAT TISSUES EXPOSED TO COLD STRESS Arzu KOCAGUN Inonu University Graduate School of Natural and Applied Scienses Department of Biology 44 + ix pages 2001 Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Muhittin YÜREKLİ Various factors that cause stress affect the catecholamine biosynthesis. Cold stress also induces catecholamine biosynthesis. Nitric oxide suppresses catecholamine release from adrenal glands under stress conditions. In this study, changes in total protein, total mRNA and nitric oxide levels were investigated in lungs, striated muscle, heart, kidneys and smooth muscle of rats. Total protein, total RNA, total mRNA and nitric oxide levels were determined using spectrophotometric methods. The results demonstrated that total RNA and mRNA levels increased in rats exposed to 48 hour cold stress except striated muscle. Total protein decreased in lungs, striated muscle and smooth muscle but increased in kidneys and heart. When compaired with control group it was found that cold stress caused an increase in the level of NO. KEYWORDS: Nitric oxide, mRNA, Cold stress