Sıçanların solunum, sindirim ve boşaltım sistemlerindeki makrofajların histolojik yapılarının ışık ve elektron mikroskobik olarak incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada sıçanların solunum, sindirim ve boşaltım sistemlerinde yerleşmiş bağ dokusu makrofajlarının, akciğerdeki alveoler makrofajların ve karaciğer Kupffer hücrelerinin ışık ve elektron mikroskobik olarak incelenerek histolojik özelliklerinin belirlenmesi ve birbirleriyle karşılaştırılarak, farklı ve ortak morfolojik özelliklerinin tespit edilmesi amaçlandı. İnönü Üniversitesi Deney hayvanları laboratuvarından alınan 8 adet Wistar cinsi erkek sıçandan altı tanesine yedi gün süresince hergün intraperitoneal 3ml trypan blue (0.01gr/ml serum fizyolojik içinde) solusyonu enjekte edildi. İki tanesine ise herhangi bir işlem uygulanmadı. Sıçanlar sekizinci gün sakrifiye edilerek dil, özefagus, mide, ince ve kalın barsak, karaciğer, trakea, akciğerler, böbrek ve mesaneden doku kesitleri alındı. Işık mikroskobi için Bouin solusyonunda tespit edilen dokular, doku takibinden sonra parafine gömüldü. Alınan kesitlere hematoksilen-eozin ve safranin-orange G boyası uygulandı. Elektron mikroskopi için glutaraldehitte tespit edilen dokular, osmium tetroksit fiksasyonu ve doku takibinden sonra araldit CY212'ye gömüldü. Makrofajlar dil, özofagus, ince ve kalın barsak submukozası ve adventisyasında damarlar çevresine yerleşmiş yuvarlak, oval, piramidal veya yassı şekilli, mavi sitoplazmik granüller içeren büyük hücreler olarak gözlendi. Karaciğerde ise perisinüzoidal yerleşmiş küçük yıldız şekilli mavi granüllü hücreler olarak seçildi. Akciğerlerde bronş, bronşiol ve kan damarları çevresinde yerleşmiş, oval, büyük çekirdekli, mavi granüllü hücreler olarak gözlendi. Elektron mikroskopda makrofajlar, oval, yuvarlak, plazmalemması girinti ve çıkıntılı hücrelerdi. Düzensiz şekilli büyük çekirdekleri vardı. Sitoplazmalarında bol primer ve sekonder lizozom, Golgi kompleksi mevcuttu. Kupffer hücreleri ise uzun ve kısa sitoplazmik uzantılara sahip yıldız şeklinde hücreler olarak izlendi. Sıçanların sindirim ve solunum sistem organlarına yerleşmiş bulunan makrofajlar enjekte ettiğimiz trypan blue vital boyasını fagosite ederek görünür hale geldiler. Anahtar kelimeler: Makrofaj, Sıçan, Işık mikroskobu, Elektron mikroskobu

The aim of this study was to examine the morphology of the macrophages in digestive, respiratory and urinary systems with light and electron microscope, and to evaluate their morphologic differences in different organs. 8 male Wistar albino rats were used in the study. 6 rats were injected with 3ml trypan blue solution (0.01g/ml w/v in saline) intraperitoneally everyday for seven days. 2 rats didn?t receive trypan blue injections. The rats were killed at the end of the injections. Tissue sections were collected from tongue, esophagus, stomach, small and large intestine, liver, trachea, lung, kidney and vesica urinaria. For light microscopic evaluation the tissue sections were fixed in Bouin?s solution and embedded in parafin. The sections were stained with hematoxylin eosin and safranin O-orange G stainings. For electron microscopic evaluation tissue sections were fixed with glutaraldehyde and osmium tetroxide, then embedded in araldite CY212. The macrophages were detected in the connective tissue of the organs, around the blood vessels as flat, oval or pyramidal large cells containing blue granules in their cytoplasms. Ultrastructurally they were large cells with irregular plasmalemma and large irregular nucleus. Primer and seconder lysosomes were prominent in their cytoplasm. Kupffer cells were seen as small cells localized along the sinuzoids and showed cytoplasmic granulation. They also showed cytoplasmic projections, Golgi complex, primer and seconder lysosomes. In conclusion the tissue macrophages didn?t show morphologic differences in the examined tissues. Only Kupffer cells had different morphology and showed cytoplasmic projections.