Çevre kirliliği, zarar derecesi bakımından, belki bütün dünyada en temel ekolojik sorunlardan biridir. Bu sorunun ortaya çıkıp gelişmesinde en büyük etken, son 40-50 yıl içinde yaşadığımız hızlı teknolojik gelişimlerdir. Birçok kirletici madde kontrolsüz bir şekilde doğal kaynaklara bırakılmaktadır. Bu nedenle tüm canlılar çeşitli ksenobiyotik ya da toksik maddelere maruz kalmaktadır. Bu maddelerden bazıları da tekstil boyalarıdır. Tekstil boyalarının biyodegredasyonu sonucunda oluşan metabolitler kanserojenik, mutajenik ya da toksik olabilmektedir. Canlıların katalaz (CAT), glutatyon redüktaz (GR), glutatyon S-transferaz (GST) gibi enzimlerden oluşan antioksidan savunma sistemi bu ksenobiyotik ve toksik maddelerden korunabilmede de işlev görmektedir. Bu enzimler hücrede oluşan oksidatif stresin güçlü belirteçleridir. Bu çalışmada Astrazon Kırmızı tekstil boyasının farklı konsantrasyonlarının üremenin farklı dönemlerindeki Phanerochaete chrysosporium üzerindeki etkisi ve antioksidan sistemin nasıl etkilendiğini araştırılmıştır ve CAT, GST, GR enzimlerinin aktivitelerindeki ve total GSH seviyesindeki değişimler belirlenmiştir. Düşük konsantrasyon (20 ppm) boya uygulamasının erken dönemlerinde CAT, GST ve GR aktivitesinde ve GSH seviyesinde bir yükselme geç evresinde ise bir inhibisyon belirlenmiştir. Yüksek konsantrasyon (50 ppm) boya uygulamasının erken ve geç safhasında enzim aktiviteleri ve total GSH seviyesinde inhibisyon tespit edilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Tekstil boya kirliliği, antioksidan enzimler, astrazon kırmızı, Phanerochaete chrysosporium i
Environmental pollution, in respect of its level of harm, is perhaps one of the most important basic problems in all over the world. The most important factor which has enhanced this problem is the technological advancements that we have in the last 40-50 years. A numerous amount of polluting substances are disposed to natural resources in an uncontrolled manner. Due to this, all livings have been subjected to different ?xenobiotic?? or toxic substances. And some of these substances are textile dyes. Metabolites, formed as a result of biodegradation of textile paints can be carcinogenic, mutagenic or toxic materials. Antioxidant protection system, made up of enzymes of the living such as catalase (CAT), glutathione reductase (GR), glutathione S-transferase (GST) , has function for protection from these xenobiotic and toxic materials as well. These enzymes are the strong biomarkers of oxidative stress formed in cell. In this work the effect of different concentrational of textile dyes on the different seasonal Phanerochaete chrysosporium and how antioxidant system is affected have been investigated and changes in CAT, GST, GR enzyme activities and in total level of GSH have been determined. An induction in CAT, GST and GR activity in the early phase of low concentration (20 ppm) paint application and GSH level, and an inhibition in the late phase have been determined. Enzyme activities in the early and late phase of high concentration (50 ppm) paint application and inhibition in total GSH level have been determined. KEYWORDS: Textile dye pollution, antioxidant enzymes, astrazone red, Phanerochaete chrysosporium ii
