Tekstil endüstrisi atık suları arıtılmadan alıcı su ortamlarına verilmeleri durumunda kontrolsüz anaerobik koşullarda toksik veya kanserojen aromatik aminleri oluşturmakta ve ayrıca estetik açıdan da sorunlar yaratmaktadır. Son yıllarda, organik bileşikleri CO2, H2O ya da inorganik tuzlara kadar parçalayan ya da biyolojik olarak giderilebilecek ürünlere dönüştüren ileri oksidasyon prosesleri geliştirilmiştir. Bu çalışmada, tekstil endüstrisinde yaygın olarak kullanılan C.I. Reactive Black 5(RB5) diazo boyarmaddesinin, İleri Oksidasyon Prosesleri'nden, Foto-Fenton (Fe2+/H2O2/UV), Fenton (Fe2+/H2O2) ve H2O2/UV yöntemleri ile renk(RB5 ve KOİ giderimi araştırılmıştır. RB5 (renk) ve KOİ giderimine etki eden Reactive Black 5 derişimi, H2O2 derişimi, Fe2+ derişimi ve sıcaklık gibi parametrelerin etkileri incelenmiştir. Deneyler normal camdan yapılmış manyetik karıştırmalı bir reaktörde gerçekleştirilmiş ve ışık kaynağı olarak 254 nm dalga boyunda 8 W'lık Hg lamba kullanılmıştır. Deneyler bir deneysel tasarım yöntemi olan tepki yüzey yöntemine (RSM) göre yapılmıştır. RSM nümerik optimizasyon yöntemi kullanılarak optimum giderim koşulları belirlenmiştir. Yapılan deneyler sonunda H2O2 ve Fe2+ derişimlerinin artmasıyla renk ve KOİ gideriminin arttığı, boyarmadde derişimin artmasıyla ise her iki giderimin de azaldığı gözlenmiştir.
The effluents from textile waste waters cause the generation of toxic and carcinogenic aromatic amins in the case of uncontrolled anaerobic conditions in addition to aesthetic problems. In recent years advanced oxidation processes which are capable of mineralizing organic compounds to CO2, H2O and inorganic salts or destructing into biodegradable products have been developed. In this study, the degradation of C.I. Reactive Black 5 diazo dye used widely in textile industry was investigated by Photo-Fenton (Fe2+/H2O2/UV), Fenton (Fe2+/H2O2) and H2O2/UV processes in terms of decolorization and COD removal. The effect of concentrations of Reactive Black 5, H2O2, Fe2+ and temperature on the color and COD removal have been examined. Experiments were conducted in a magnetic stirred photoreactor and a UV lamp emitting 254 nm wavelength at 8 W was used as a light source. Experiments were planned by response surface methodology (RSM) which is one of the experimental design methods. Optimum conditions were determined by using numerical optimization method of RSM. Color and COD removal increased as H2O2 and Fe2+ dosages increased but decreased with the increase of initial RB5 concentration.
