Irak'taki Türkmenlerin sosyo-kültürel ve siyasi yapısının incelenmesi

Abstract

M.S. 674 yılından baslayarak yüzyıllarca Türk idaresinde yasamıs olan Irak Türkleri, I. Dünya Savası'ndan sonra 5 Haziran 1926 yılında Irak-Türkiye ve ?ngiltere arasında imzalanan Ankara antlasmasıyla ?ngiltere'nin mandası altında bulunan Irak'ta yasamaya baslamıslardır. Irak'ta Arap ve Kürtlerden sonra üçüncü büyük nüfus Türklerindir. Bugün ilçe ve kasabada yasayanlar da dikkate alındığında Türk nüfusunun 2,7 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir. Türklerin büyük bölümü Türkmeneli'nin baskenti sayılan Kerkük'te yasar. Bunun yanında Musul, Erbil, Kerkük, Telafer, Altunköprü, Kifri, Sancar ve Süleymaniye de Türkmeneli'nin önemli sehirlerindendir. Irak toplumundaki en yüksek eğitim seviyesine Türkler sahiptir. Onlar, her zaman Irak kültürüne ve edebiyatına katkıda bulunup zenginlestirmislerdir. Türkmeneli'nde yıllarca Baas rejimi altında eziyet çeken Türkler, asimilasyon kampanyalarına maruz kalmaktadırlar. Özellikle son yıllarda etnik yapıyı Türkler aleyhine değistirmek için hükümet, Arap ve Kürtlerin Türkmeneli bölgesine göç etmesi için tesvik etmistir. Irak'taki Türk halkı yıllarca devlete bağlı, insan haklarına saygılı bir sekilde yasamıslardır. Hiçbir zaman devletine karsı isyan etmemistir. Onların tek gayesi demokratik bir ülkede, diğer etnik gruplar gibi sosyal, kültürel, siyasi haklarını kazanmıs bir sekilde, Irak devletinin bir parçası olarak, barıs, birlik ve beraberlik içinde yasamaktır.

The Turks living in present Iraq for over a millennium, lived under the rule of Turkish rulers for centuries starting from A.C. 674. After World War-I they had to go under the management of Iraq which is under Great Britain mandate with the Ankara treaty signed at 5 June 1926 between Iraq-Turkey and Great Britain. Turks are the third largest population after the Arabs and Kurds in Iraq. Today Iraqi Turks population is estimated around 2,7 million people taking into account all available estimates of towns and townships that they live in. They may constitute around 10% of the Iraqi population whereas higher percentage is claimed. The majority of the Turkish people, live in Kirkuk, which is considered the capital of the Turkmeneli. Additionally, Mosul, Erbil, Kirkuk, Telefer, Altunkoperi, Sancar, Kifri and Sulaimaniya are the major cities of Turkmeneli. Turks, have the largest percentage of the educated segment in the Iraqi society. They have contributed and enriched the Iraqi culture and literature. Turks who were suffered at the hands of Ba?aths regime for years, have been undergoing of assimilation campaigns in Turkmeneli. Especially in the recent years, the government make the Arabs and Kurds to emigrate to the Turkish populated areas to change the ethnic structure against Turks. Turkish people, have been living loyal to the government, and respectful to the human rights. They never revolted against the government. Their only aim is to live in a democratic country in peace and integrity as a part of Iraq as same as the other ethnic groups, gaining the social, cultural and political rights.