Coğrafi işarete tecavüz niteliği taşıyan bazı fiiller hakkında -avrupa birliği adalet divanı kararları ışığında bir değerlendirme

Abstract

Coğrafî işarete tecavüz sayılan hâller, Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) m. 44.2 hükmünde dört bent halinde sayılmıştır. Ancak söz konusu düzenlemede yer alan ve fiilin tecavüz olup olmadığını nitelendirmede yorumlanmasına ihtiyaç duyulan kavramlar, öğretide ve yargı kararlarımızda yeterince açıklanmamıştır.

SMK’nın coğrafî işarete tecavüz konusundaki düzenlemeleri, mehaz Avrupa Birliği hukukundaki düzenlemelere dayanmaktadır (1151/2012 sayılı Tüzük m. 13, 1308/2013 sayılı Tüzük m. 103 ve 110/2008 sayılı Tüzük m. 16). Bu itibarla, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın anılan Tüzük hükümlerine ilişkin içtihatları, hukukumuz ve SMK m. 44.2 hükmünün yorumlanması açısından da büyük önem taşımaktadır.

Çalışmamızda Adalet Divanı’nın üç içtihadına yer verilmiştir: 2018 tarih ve C-44/17 sayılı Scotch Whisky Kararı, 2017 tarih ve C 393/16 sayılı Champagne Sorbet Kararı ile 2011 tarihli ve C 4/10 and C 27/10 sayılı Cognac Kararı.

Ardından da söz konusu kararlarda varılan sonuçlar ışığında, SMK m. 44.2 hükmünde yer alan bazı kavramlar değerlendirilmiştir. Bu kapsamda “doğrudan ve dolaylı kullanım”, “tescil kapsamındaki ürünlerle ilişkilendirilebilecek nitelikteki ürün” kavramları ele alınmıştır. Ardından coğrafî işaretli bir malzemeyi içeren ürünün adında coğrafî işaretin kullanılmasının, “coğrafî işaretin ününden yarar sağlayacak şekilde kullanım” sayılıp sayılmayacağı hususu değerlendirilmiştir. Ayrıca “coğrafî işareti çağrıştırma” kavramı hakkında bazı değerlendirmeler yapılmış ve SMK m. 44.2.b hükmünün kapsamı bu kavram açısından ele alınmıştır. Son olarak SMK m. 44.2.c hükmünde yer alan “yanlış veya yanıltıcı açıklama ya da belirti” kavramının ürünün gerçek üretim yerine ilişkin bilgi verilmesi karşısındaki durumu incelenmiştir.

Infringement of geographical indications has been regulated by Industrial Property Code (IPC) art. 44.2, in four paragraphs. However, the concepts in this article which are used to determine the existence of infringement act have not been adequately examined by doctrine or national precedents.

The articles of IPC on infringement of geographical indications have been derived from European Union Regulations (Regulation No. 1151/2012 art. 13, Regulation No. 1308/2013 art. 16 and Regulation No. 110/2008 art. 16). Therefore the jurisprudence of Court of Justice of the European Union (CJEU) regarding abovementioned articles has vital importance for Turkish law and the interpretation of IPC art. 44.2.

Three precedents of CJEU have been examined in this article: Scotch Whisky Decision, dated 2018, numbered C-44/17; Champagne Sorbet Decision, dated 2017, numbered C-393/16 and Cognac Decision, dated 2011, numbered C 4/10 and C 27/10.

Subsequently, certain concepts that are regulated by IPC art. 44.2 have been examined in the light of these precedents. Within this framework, the concepts of “direct and indirect use” and “comparable product” have been explained. Following this, it’s discussed whether the use of a protected geographical indication’s name as part of the name of a product which contains an ingredient that does correspond to those specifications, constitutes exploitation of the reputation or not. Also, the “evocation” concept has been explained and the concept of IPC art. 44.2.b has been discussed in terms of this concept. Lastly, it has been examined if the concept of “false or misleading indication” can be accounted, when it is accompanied by correct information