Bu çalışma etnik kimliklerin sosyal inşası ile şiddet arasındaki ilişkiyi araştırmaktadır. Ruanda ve Burundi örnekleri üzerinden şiddet olayları ile ilişkilendirilen kimliklerin inşa edilme biçimleri ve ortaya çıkan çatışmalar tarihsel süreç içerisinde karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Ruanda ve Burundi'de meydana gelen soykırımlara ve diğer şiddet olaylarına sıradan insanların neden kitlesel olarak katılım gösterdiği, kimliklerin inşa edilme mekanizmalarının ortaya çıkarılması ile anlaşılabilir. Bu çalışmada etnik kimliklerin sabit ve değişmez olmadığına, tarihsel ve siyasal şartların değişmesi ile kimliklerin değişip, dönüşebilen ve bu bağlamda yeniden üretilebilen sosyal kategoriler olduğuna inanıldığı için etnik kimlikler ile birlikte diğer kimlik kategorilerine de yer verilmiştir. Ayrıca, etnik kimliklerin tanımı, doğası, işlevi ve nitelikleri hakkında farklı cevaplar veren primordiyalist, araçsalcı ve sosyal inşacı yaklaşımlara yer verilip, sosyal inşacı perspektifin Ruanda ve Burundi'deki etnik kimliklerin dönüşümünü ve ortaya çıkan şiddet olaylarını daha iyi açıkladığı öne sürülmektedir. Sosyal inşacı bir yaklaşım benimsenerek iki ülkedeki etnik kimliklerin ve siyasi yapının dönüşümü sömürge öncesi, sömürge ve sömürge sonrası dönemlere ayrılarak incelenmiştir. Her iki ülkede etnik kimliklerin inşa sürecinde aynı dönüşümlerin yaşanmadığı; siyasi yapının etnik kimlikler üzerindeki etkilerinin farklı olduğu ve dolayısıyla ortaya çıkan şiddet vakalarının benzer olmadığı görülmektedir. Burundi ile karşılaştırıldığında Ruanda'da tarihsel süreçte daha katı, ayrımcı ve dışlayıcı bir etnik kimlik inşasının olduğu, bu inşanın siyasi süreçlerden daha çok etkilendiği ve şiddet vakalarının daha yoğun bir şekilde geliştiği gözlemlenmektedir. Anahtar Kelimeler: Sosyal inşa, Şiddet, Ruanda, Burundi
This study investigates the relationship between the social construction of ethnic identities and violence. The forms of construction of identities associated with violence and the conflicts that have emerged are analyzed comparatively in the historical process through the Rwanda and Burundi examples. The mass participation of ordinary people in genocides and other forms of violence in Rwanda and Burundi can be understood by revealing the mechanisms by which identities are socially constructed. In this study, ethnic identities as well as other categories of identity have been included since it is believed that ethnic identities are not fixed and unchanging, and identities can be changed, transformed and reproduced with changes in historical and political conditions. In addition, primordial, instrumentalist and social constructivist approaches that give different answers about the definition, nature, function and qualifications of ethnic identities are included, and it is argued that social constructivist perspective is better in explaining the tranformation of ethnic identities and occuring violence in Rwanda and Burundi. Adopting a social constructivist approach, the transformation of ethnic identities and political structure has been examined in pre-colonial, colonial and post-colonial periods of the two countries. In both countries, there were not the same transformations in the process of constructing ethnic identities; it is seen that the effects of political structure on ethnic identities are different and therefore the incidents of violence are not similar. Compared with Burundi, it is observed that in Rwanda, there was a more rigid, discriminatory and exclusionist ethnic identity constrcution in the historical process, identity building was affected more by political processes and violence cases developed more intensively. Keywords: Social construction, Violence, Rwanda, Burundi
