Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin delici- kesici alet yaralanması konusundaki bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin Delici-Kesici Alet Yaralanması (DKAY) konusundaki bilgi ve uygulamalarını belirlemektir. Bu araştırma, İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi (TÖTM) cerrahi birimlerinde Haziran 2015-Eylül 2016 tarihleri arasında tanımlayıcı olarak yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini; TÖTM' nin cerrahi birimlerinde çalışan 242 hemşire oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise örneklem seçimine gidilmeyip hemşirelerin tamamı oluşturmuştur. Araştırmaya 183 hemşire katılmış ve evrenin %75.6'sına ulaşılmıştır. Veriler, araştırmacı tarafından oluşturulan Anket Formu kullanılarak Mayıs - Haziran 2016 tarihleri arasında, TÖTM cerrahi birimlerinde çalışan hemşirelerden toplanmıştır. Anket Formu hemşirelerin çalışma saatleri içerisinde yüz yüze görüşme yöntemi ile doldurulmuştur. Her bir görüşme 10- 15 dk. sürmüştür. Verilerin değerlendirilmesinde; Ki-kare, Bağımsız gruplarda t testi, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis varyans analizi kullanılmıştır. Araştırma kapsamına alınan hemşirelerin %67.2'sinin lisans mezunu, %33.9'unun çalışma süresinin 6-10 yıl olduğu, %98.4'ünün DKAY eğitimi aldığı, %97.3'ünün Hepatit B aşısı olduğu, %76.5'inin DKAY geçirdiği tespit edilmiştir. Çalışma süresi arttıkça Hepatit B aşısı olma durumunun arttığı, DKAY eğitimi alan hemşirelerin %33.3'ünün ampul/ flakon ile yaralandıkları, DKAY eğitimi alan hemşirelerin %76.7'sinin DKAY ile ilgili yeterince önlem aldığını düşündüğü, ampul/flakon ile yaralanmada yaş ortalamasının 28.26±4.45 olduğu, yaş arttıkça yaralanmanın rapor edilmesi durumunun da arttığı saptanmıştır. Yaralanmaya neden olan alet ile eğitim düzeyleri arasında, eğitim düzeyleri ile DKAY geçirme durumları arasında, DKAY geçirme durumları ile çalışma süreleri arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Özellikle mesleğe yeni başlayan hemşirelerde DKAY ve DKAY sonucu bulaşan hastalıklar ile ilgili yeterli bilinç oluşturabilmek için düzenli aralıklarla eğitimler verilmesi, oluşturabileceği riskler konusunda hizmet içi eğitim yapılması önerilebilir.

The aim of this study is to determine the DKAY knowledge and practices of the nurses working in surgical units. This study was conducted as complementary in surgical units of İnönü Üniversity Turgut Özal Medical Center ( TÖTM ) between June 2015- September 2016. The universe of the research consits of 242 nurses working in TÖTM surgical unit. The sample of study includes all nurses.183 nurses took part to the study and 75.6 % of the research universe has been reached. The datas have been collected by the nurses working in the TÖTM surgical unit through survey forms created by researcher between May and June 2016. Survey forms were filled during the working hours of nurses using face to face interviews. Each interview lasted for 10-15 minutes. Ki-kare, t test in independent groups, Mann-Whitney U and Kruskal Wallis analysis of variance has been used in order to evaluate the datas. It was identified that 67.2% of the nurses having taken part into the study have a graduate degree, 33.9% of them have 6-10 years of working experience,98.4% of them had taken DKAY training before and 97.3% of them had Hepatitis B injection. It was determined that as the working years increased the condition of having the hepatitis B injection increased as well, the nurses working in intensive care unit or operation unit have their antibody levels checked in less than a year periods, 33.3% of the nurses having taken DKAY training were injured by ampul / flakon, 76.7% of the nurses having taken DKAY training thought that they had taken enough precautions about DKAY, the average age of the nurses being injured by ampul / flakon is 28.6 ± 4.45 and the reporting of injuries cases increase as age rises. Any meaningful differences couldn't be determined between education levels and the tool causes the injury, between education levels and having DKAY or having DKAY and working hours. Nurses, especially the new ones must be trained at regular intervals about DKAY and diseases led by DKAY in order to create sufficient awareness. In-service trainings should be organized for nurses.