Ekonomik krizlerin türkiye’de siyaset – bürokrasi ilişkisine etkisi

Abstract

Dünya’da siyasetle ekonomi arasındaki etkileşiminde siyasetin ağırlığı coğrafi keşifler sonrasında ekonomi lehine dönmeye başlamıştır. Sanayi devrimi sonrasında ortaya çıkan burjuva sınıfının siyasal alanda yaşanan değişim ve dönüşüm sürecine öncülük etmesiyle ekonomi, siyasal ve sosyal hayatta daha belirleyici bir rol oynamaya başlamıştır. Ekonomi alanında yaşanan gelişmeler ülkelerin yönetim şeklini, devlet yapısını ve devlet kurumları arasındaki ilişkilerin gelişim sürecini büyük ölçüde etkilemiştir. Olağan şartlarda ortaya çıkan ekonomik gelişmeler, siyasal ve sosyal hayat üzerinde dolaylı ve tedrici bir etki yaparken, olağan üstü (kriz) dönemlerinde ekonominin siyasal ve sosyal hayat üzerinde etkisi farklı bir boyut kazanmıştır. Demokratik kuralların tam olarak yerleşmediği ve işletilemediği Türkiye gibi ülkelerde ülke içi veya ülke dışından kaynaklanan ekonomik krizlerin siyasal ve idari hayata etkisi gelişmiş batı ülkelerinden oldukça farklı olmuştur. Türkiye’de ekonomik, siyasal ve sosyal alanda yaşanan gelişmelerde, siyaset kurumuyla kamu bürokrasisi arasında yaşanan ilişki gelişmiş Batı demokrasilerinden ayrı özellikler göstermektedir. Siyaset kurumuyla kamu bürokrasisi arasında ilişkinin yönünü belirleme hususunda uluslararası sistem veya ülke içi kaynaklı ekonomik krizlerin etkili olduğu gözlenmiştir. Yapılan bu çalışmada, ülkeyi etkisi altına alan ekonomik krizlerin siyaset- kamu bürokrasi ilişkisi üzerinde yaptığı doğrudan ve dolaylı etkiler ortaya konularak bu etkilerin ülkedeki demokratikleşme sürecine katkısı tartışılmaktadır.

The influence of politics on the interaction between economy and politics has increased after geographical keĢifs. With pioneering of bourgeoisie whic has occured after Industrial Revolution, to the changes occured in political life, economy has played a more determining role in social and political life. Developments experienced in economic life have seriously affected both governmental institutions. Economic developments experienced under normal circumstances, have indirect and tedrici effects on political and social life. But, in extraordinary periods (in cirses) economy has direct and anlık effects on political and social life. In Turkey, one of the countries where democratic rules have not been successfully accepted and functioned, effects of economic crises whether these crises are based on internation system or domestic conditions, have been highly different from those experienced in developed Western counties. In Turkey, relationship between institution of politics and state bureaucracy has a seperate role at developments experienced in social and political developments. Whereas economic developments have restricted effects on determining the direction of the relationship between intitution of politics and state bureaucracy; economic conditions occuring at the time of economic crises have great effects on determining the direction of this relationship. In this study it is aimed at showing the direct and indirect effects of economic crises experienced in the country, on politics-bureaucracy relation. It is also aimed at discussing this effect’s contribution to the democratization process in the country.