Arap baharının türk ekonomisine ve gaziantep dış ticaretine izdüşümleri

Abstract

Arap ülkelerinin yer aldığı Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölgesi, dünya petrol kaynaklarının 2/3’ünü barındırmaktadır. Arap ülkeleri, küresel çıkar alanı olan enerji kaynaklarının yanında ticari aktarım hattıdır. Camp David Anlaşması(1978) sonrası, Batı’nın desteklediği Arap ülkelerinin otoriter rejimleri, siyasal sisteme olası bir tehdit durumunda Arap toplumu ve Batı arasında tampon görevi yapmıştır. Gelir dağılımı eşitsizliği, demokratik kanalların olmaması, aile ve parti diktatörlüğüne dönüşen hükümetlerin baskısı sonucu Arap halkları, siyasi düzenin düşürülmesi sloganlarıyla ayaklanmışlardır. “Arap Baharı” olarak tanımlanan bu bölgesel siyasi şekillenme, ülkeler arasındaki ekonomik ilişkileri doğrudan etkilemektedir. Bu bağlamda, 2003’de Irak’ın işgali ile başlayan ve günümüzde hız kazanan siyasi demokratikleşme sürecindeki Arap ülkelerinin baharı, Türkiye’nin dış ticaretine nasıl yansıyacaktır? Bu çalışma, Arap Baharı’nda yer alan Irak, Tunus, Mısır, Libya ve Suriye’deki siyasi gelişmelerin, küresel piyasalarla birleşen Türkiye’nin ve özel olarak bu ülkelerle siyasi, kültürel, ekonomik ilişkilerini derinleştirmeye yönelen Gaziantep’in dış ticaretine etkilerini tartışmayı hedeflemektedir. Bunun için Türkiye ile Irak, Tunus, Mısır, Libya ve Suriye’nin 2003–2011 yılları, dış ticaret rakamları temel alınarak siyasi değişimlerin Türkiye’nin ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin dışticaretinde büyük yeri olan Gaziantep’in ekonomisine etkisi analiz edilecektir.

Middle-East and North African regions which include the Arabic countries shelter the 2/3 of whole world oil reserves. Arabic countries are also the trading transfer line beside being energy resources that are global benefit area. The authoritative regimens of these Arabic countries had done the job of being buffer between Arabic publics and West in a condition of possible threat on political systems. By the results of income distribution inequality, having no democratical channels and the pressure of family or party government despotism, Arabic people rised up to make fall the system. This regional political configuration called “The Arabic Spring” directly effects the economical relationship between countries. In this respect, How Arabic Countries Spring that is in democratisation period started by the occupation of Iraq in 2003 does reflect on foreign trading of Turkey? This study aimed to argue the effects of political developments in Iraq, Tunis, Egypt and Syrian those were in Arabic Spring on foreign trading of Turkey who combined with global markets and in special Gaziantep who tend to make deeper economical relationships. For this, having the foreign trading numbers between 2003-2011 of Turkey, Iraq, Tunis, Egypt, Libya and Syria as basement method, the effect of political changes on Gaziantep economy which has a greate place in foreign trading of South-West Anatolian region.