YÖK Dünya Bankası Meslek Yüksekokulları Projesi'ndeki okulların örgütsel sorunları ve bu sorunlara ilişkin yönetici ve öğretim elemanlarının görüşleri

Abstract

VARGI ve ÖNERİLER Bu bölümde sırasıyla, önceki bölümlerin kısa bir öze ti yapılmakta, bulgulara dayalı olarak ulaşılan vargılar üzerinde durulmakta ve ileriye dönük öneriler yer almaktadır. Özet Bu araştırmada, YOK-Dünya Bankası Meslek Yüksekokulları Projesi kapsamındaki okulların örgütsel sorunları ve bu sorunlara ilişkin yönetici ve öğretim elemanlarının görüşleri incelenmiştir. Araştırmanın problemi 8 boyutludur. Bunlar sırasıyla; (1) Dünya Bankası -YOK Meslek Yüksekokulları Okulları Projesi kapsamındaki okullarda görevli öğretim elemanlarının, bu okullarda uygulanmakta olan ders programları hakkındaki değerlendirmeleri, (2) yurt dışında eğitilmek üzere seçilen öğretim elemanı adaylarına, verilen eğitim ve öğretimin etki1iğininin öğretim elemanlarınca algılanması, (3) proje kanalı ile Meslek Yüksekokullarına alınan ekipman ve teçhizatın niteliği ve niceliği konusunda öğretim elemanlarının düşünceleri, (4) proje kapsamında çalışacak öğretim elemanlarının seçiminde okul yöneticilerinin görüşleri, (5) öğretim elemanlarının alanlarında akademik ve bilimsel çalışma yapabilmeleri için sağlanan imkanlara ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri, (6) öğretim elemanlarının 79 Meslek Yüksekokullarının çalışma koşullarına ilişkin görüşleri, (7) proje okullarında atelye, laboratuvar ve döner sermayenin faaliyetlerine ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri ve (8) endüstri stajı uygulamalarında ve öğrencilerin İşyerinde izlenmesinde karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretim elemanlarının görüşlerinden oluşmaktadır. Bu araştırma ile, proje uygulamasında meydana gelen sorunları saptamak ve i 1 eri ki uygulamalarda yararlı ola bilecek öneriler getirmek amaçlanmıştır. Vargı Anket sonunda elde edilen bulgular ve yorumlara dayalı olarak, ulaşılan vargılar maddeler halinde aşağıya çıkarılmıştır. 1. Ders programları ile ilgili vargılar: a. Meslek Yüksekokulları ders programlarının hazırlanmasında, öğretim elemanlarının görüş, düşünce ve tecrübeleri yeterince dikkate alınmamaktadır. Program hazırlanmasında ve geliştirilmesinde daha çok yabancı uzmanlar rol aldığı için ders programları Türk ekonomisi ihtiyaçlarına yeterince cevap verememektedir. b. Derslerde yardımcı ders araç-gereçleri (tepegöz, slayt, tv, video, vs) yeterince tahsis edilememektedir. Doğal olarak sonuçta derslerde şekil, devre, 80 tablo vs. çizimlerinde büyük zaman kayıpları meydana gelmekte, dersin verimi düşmektedir. c. Öğretim elemanları üzerinde çok fazla ders yükü olduğu için, okullarda araştırma- geliştirme çalışmaları yapılamamaktadır. d. Ders programlarında pratik uygulamalar ile teorik konuların uyumu ve ders programlarının içeriklerinin ders amaçlarına uygunluğu henüz istenilen seviyede değildir. 2. Yurtdışı eğitimi ile ilgili vargılar: a. Öğretim elemanı adaylarına, yurtdışına gitmeden önce verilen oryantasyon etkili değildir. b. Öğretim elemanı adaylarının yurt dışında eğitim gör dükleri okulların verdikleri eğitim etkili değildir. 3. Ekipman ve teçhizat ile ilgili vargılar: a. Ekipman ve teçhizat seçiminde öğretim elemanlarının tecrübe ve görüşleri yeterince dikkate alınmamakta-. di r. b. Ders programları ile alınan ekipman arasında tutarsızlıklar vardır. Örneğin ders programında yer verilmeyen ve şu anda atıl olan teçhizat bulunmaktadır. c. Alınan ekipman, öğrenci sayısına göre yetersiz kal - maktadır. Bu durum daha çok, öğrenci kontenjanlarının artırılmasından kaynaklanmaktadır. 31 d. Kullanılan ekipman için etkili ve yeterli servis hizmetleri verilememektedir. Eğer gerekli önlemler alınmazsa, çoğu elektronik ve oldukça hassas olan bu cihazların kullanılmaz duruma gelmesi söz konusudur. 4. Proje kanalı ile öğretim elemanı seçiminde okul müdürlerinin görüşleri alınmamaktadır. 5. Meslek Yüksekokullarının çalışma koşullarına ilişkin vargı 1 ar: a. Meslek Yüksekokullarının çalışma koşul 1 ar ı, öğret i m elemanlarınca orta düzeyde algılanmaktadır. b. Öğretim elemanlarına yeterli sosyal imkanlar (lojman, kafeterya, vs) sağlanmamaktadır. *« c. Öğretim elemanları, kendilerini ilgilendiren kararlara yeter) kadar katı1amamaktadır. d. Proje kanalı ile göreve başlayan öğretim elemanlarının yaklaşık olarak (%30)'unun çeşitli nedenlerden dolayı görevden ayrıldıkları saptanmıştır. 6. Öğretim elemanlarının akademik ve bilimsel çalışma yapabilmeleri ile ilgili vargılar: a. Proje okullarında görev yapan öğretim elemanlarının büyük bir kısmı akademik kariyeri gerekli görmektedir. b. Meslek Yüksekokulu yöneticilerinin büyük bir kısmı öğretim elemanlarının kariyer yapmalarına olumlu bakmalarına rağmen imkanlar yetersizdir. «a c. Öğretim elemanları yapılan hizmetiçi eğitim seminerlerini fazla yararlı bulmamaktadırlar. d. Öğretim elemanlarının önemli bir kısmının, dalları ile ilgili dokümanları temin edebildiği görülmektedir. 7. Atelye I laboratuvar ve döner sermaye ile ilgili vargı - 1 ar: a. Atelye ve 1 aboratuvarların planlanmasında öğretim elemanlarının bazı konularda görüşlerinin alındığı gözlenmiştir. b. Atelyeler için sağlanan temrinlik malzemelerin, yeterli olmadığı görülmektedir. c. Okulların döner sermayeleri halen tam olarak faaliyete geçirilememiştir. Bunun nedeni ol arak, gerekli formaliteler ve döner sermaye için yeterince kalifiye elemanın istihdam edilmeyişi gösterilmektedir. 8. Öğrencilerin endüstri staj 1 arındaki başarı oranı ve mezunların iş bulabilme durumunun takibine ilişkin vargı 1 ar. a. Toplam altı ay endüstri stajı yapan öğrencilere her hangi bir ücret ödenmemekte, ayrıca öğrenciler işye- 8^ rinde olabilecek Kazalara karşı sigorta ettirilmemektedir. Bu nedenlerden dolayı öğrencinin işe karşı ilgisi azalmakta ve işverence pek işe sokulmamaktadır. b. Öğrenci 1 eri n, staj yeri seçiminde titizlik gösterilmelidir. Bazı işyerleri sadece öğrenciye kağıt üzerinde staj yaptırmakta, yani staj süresince öğrenci işyerine pek devam etmemektedir. Öneri 1 er 1. Ders programlarının geliştirilmesinde öncelikle bir araştırma ile mevcut sorunlar saptanıp, ilgili öğretim elemanları, sanayi temsilcileri ve program geliştirme uzmanları ile programlar geliştirilmelidir. Programlar, araştırma ve geliştirme yapabilecek esneklikte düzenlenmelidir. Dersler için daha fazla yardımcı araç gereç (tepegöz, slayt, TV, video, vs.) tahsis edilmelidir. Öğretim elemanları yurt dışına gönderilmeden, onla-- rı projenin amaçları ve yurt dışında yapılması gere ken işler hakkında aydınlatacak etkili bir oryantas- yon veri 1 mel i di r. Yurt dışında verilecek eğitim, öğretim elemanlarının düzeyine uygun olmalıdır. Bunun için, daha önce yurt dışına gönderilen öğretim elemanlarına uygulanacak bir anket i 1 e bu okulların en ciddi olanları belir lenebilir yada öğretim elemanlarının alternatif ol a- bi 1 ecek öneri l eri al ı nabi 1 i r.