Öğretmenlerin orta öğretim kökenleri:Türkiye üniversitelerinin öğretmen yetiştiren bölümlerinde okuyan denek öğrencilerin ortaöğretim kökenlerinin 1991-1994 yılları arasındaki değişimi

Abstract

Bu bölümde önce araştırmanın çok kısa bir özeti verilmiştir. Araş tırma sonucunda elde edilen bulgular kısaca anlatılmış ve bunlardan yola çıkılarak varılan sonuçlarla önerilere gidilmiştir. 8.1. Özet ve Yargılar Bu araştırma "1991-1994 arasındaki dönemde Türkiye Üniversite lerinin öğretmen yetiştiren bölümlerinde okuyan öğrencilerin ortaöğ retim kökenlerinin nasıl bir değişim gösterdiğini" saptamak için yapıl mıştır. Türk eğitim sisteminin en önemli parçalarından biri olan "öğ retmen yetiştirme" nin merkezi, eğitim fakülteleridir. Bu bölümlerde okuyan geleceğin öğretmen adaylarının seçimi ve yetiştirilmesinin önemli bir boyutu kabul edilen ve şimdiye kadar hep göz ardı edilen "ortabğr9w(if)kökenİ"nin önemi vurgulanmaya çalışılmıştır. Bunun için de halen eğitim fakültelerinde okuyan öğrenciler araştırmanın konusu olmuştur. Araştırmanın örneklemini, 1994-1995 öğretim yılında Balıkesir, İnönü ve Orta Doğu Teknik Üniversitelerinin tespit edilen ve bütün sı nıflarında soru kağıdı uygulaması yapılan bölümleri oluşturmaktadır. Üniversiteler ve soru kağıdı uygulaması yapılan bölümlari şunlardır: 53 I- Balıkesir Üniversitesi 1. Biyoloji Öğretmenliği 2. Kimya öğretmenliği 3. Matematik öğretmenliği 4. Tarih öğretmenliği 5. Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği II- İnönü Üniversitesi 1. Biyoloji öğretmenliği 2. Matematik öğretmenliği 3. Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği t t 1 III- Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) 1. Kİmya Öğretmenliği 2. Matematik Öğretmenliği Bu bölümlerde toplam 1119 Öğrenciye soru kağıdı uygulaması ya pılmıştır. Bunun 650 tanesi Balıkesir ıniversitesi, 329'u İnönü Üni versitesi ve 140 tanesi de ODTÜ öğrencisidir. Araştırmanın bilgi toplama aracı olan soru kağıdı, araştırma alt sorunları göz önüne alınarak danışman gözetiminde araştırmacı tara fından hazırlanmıştır. Soru kağıdında 10 soru yer almaktadır. Sorulardan biri çoktan seçmeli j dokuzu açık uçludur. Soru kağıtlarına verilen cevaplar ince lenmiş ve hazırlanan çizelgelere yerleştirilmiştir. Bulguların yorum lanmasında çizelgelerde yer alan satır yüzdelerinden yararlanılmıştır. Bulguların yorumlanması ile şu sonuçlara ulaşılmıştır: BÖLÜM VIII : ÖZET, YARGI VE ÖNERİLER Bu bölümde önce araştırmanın çok kısa bir özeti verilmiştir. Araş tırma sonucunda elde edilen bulgular kısaca anlatılmış ve bunlardan yola çıkılarak varılan sonuçlarla önerilere gidilmiştir. 8.1. Özet ve Yargılar Bu araştırma "1991-1994 arasındaki dönemde Türkiye Üniversite lerinin öğretmen yetiştiren bölümlerinde okuyan öğrencilerin ortaöğ retim kökenlerinin nasıl bir değişim gösterdiğini" saptamak için yapıl mıştır. Türk eğitim sisteminin en önemli parçalarından biri olan "öğ retmen yetiştirme" nin merkezi, eğitim fakülteleridir. Bu bölümlerde okuyan geleceğin öğretmen adaylarının seçimi ve yetiştirilmesinin önemli bir boyutu kabul edilen ve şimdiye kadar hep göz ardı edilen "ortabğr9w(if)kökenİ"nin önemi vurgulanmaya çalışılmıştır. Bunun için de halen eğitim fakültelerinde okuyan öğrenciler araştırmanın konusu olmuştur. Araştırmanın örneklemini, 1994-1995 öğretim yılında Balıkesir, İnönü ve Orta Doğu Teknik Üniversitelerinin tespit edilen ve bütün sı nıflarında soru kağıdı uygulaması yapılan bölümleri oluşturmaktadır. Üniversiteler ve soru kağıdı uygulaması yapılan bölümlari şunlardır: 55 rilmesi yönünde çalışmalar yapılabilir. 3. öğretmen liseleri işlevsel hale getirilerek bu liselere alınacak öğrenciler ilgi ve yetenek sınavlarına tabi tutulabilir. Eğitim fakültelerinin esas kaynağını oluşturacak şekilde yeniden düzenlenebilirler. 4. öğretmen yetiştiren bölümlere doğrudan öğretmen liselerin den, bunun dışında ise, genel lise mezunlarından öğretmen olabilecek yeterliklere (yetenek vb. özelliklere) sahip olduğu saptananların belli oranlarda alınması ile ilgili düzenlemeler yapılabilir. 8.3 Araştırmacılar İçin Öneriler 1. Biz hem bütün çizelgeleri kullanmadık, hem de kullandığımız çizelgelerde sergilenen bilgilerin hepsini yorumlama yoluna gitmedik. Yalnızca en çarpıcı bulguları yorumlamaya çalıştık. Bu nedenle, konuya ilgi duyan araştırmacılar çizelgeleri yakından inceleyerek çok sayı da yeni araştırma başlığı bulabilirler. Bunlara örnek olarak şu başlıklar verilebilir: - öğretmen lisesi mezunlarının öğretmen yetiştiren bölümlerde sayıca az olma nedenlerinin ayrıntılı incelenmesi. - öğretmen lisesi mezunlarının öğretmen yetiştiren bölümlere değil de başka bölümlere yönelmelerinin Türkiye açısından ve bu öğrenciler açısından yarattığı sorunlar nelerdir? - Şu andaki eğitim sisteminde öğrencinin mesleğe yönlendirilme sinde öğretmenin (dolayısıyla eğitim hizmetinin) etkisinin arttırılması için ek olarak yapılacak düzenlemelerin incelenmesi. 2. Bu araştırmada sadece üç üniversitedeki dört sınıf öğrencilerin den elde edilen bulgulardan yararlanılmıştır. Daha uzun bir süreyi ve daha geniş bir örneklemi kapsayan araştırmalar yapılabilir.