Lise öğrencilerinin arkadaşlık ilişkilerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinin arkadaşlık ilişkisi ile benlik saygısı ve bazı değişkenlerin ilişkisinin incelenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemi 2018-2019 eğitim öğretim yılı II. döneminde Malatya il merkezinde ve ilçelerinde bulunan 7 farklı lisenin 9., 10., 11. ve 12. sınıflarında öğrenim gören 555 öğrenciden oluşmaktadır. Demografik verilerin toplanabilmesi için 'Kişisel Bilgi Formu', ergenlerin akran ilişkilerini incelemek amacı ile Kaner (2000) tarafından geliştirilen 'Akran İlişkileri Ölçeği', benlik saygılarını inceleme amacı ile 'Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin analizinde iki grubun ortalamalarını karşılaştırmada Mann-Whitney U testi, 3 ve daha fazla gruplu karşılaştırmalarda ise nonparametrik varyans analizi Kruskall-Wallis H testi kullanılmıştır. Arkadaşlık ilişkisi puan ortalamaları ile benlik saygısı puan ortalamaları arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemek için Spearman Sıra Farkları Korelasyon hesabı yapılmıştır. Öğrencilerin arkadaşlık ilişkileri puanı cinsiyete ve ekonomik duruma göre anlamlı farklılık göstermektedir. Öğrencilerin arkadaşlık ilişkileri puanı sınıf düzeylerine, anne-baba eğitim düzeylerine ve anne-baba tutumlarına göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Buna karşılık, anne-baba tutumu ve anne eğitim düzeyi değişkenlerine göre arkadaşlık ilişkileri ölçeğinin bazı alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Benlik saygısı puanı ve bağlılık alt boyutu puanı ile arkadaşlık ilişkileri toplam puanı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Benlik saygısı puanı ve sadakat alt boyutu ile kendini açma alt boyutu puanları arasında negatif yönde anlamlı ilişki vardır. Anahtar Kelimeler: Lise öğrencileri, arkadaşlık ilişkisi, benlik saygısı, akran ilişkileri

The aim of this study is to investigate the relationship between high school students' friendship and self-esteem and some variables. The research is relational survey model. The sample of the study consists of 555 students in the 9th, 10th, 11th and 12th grades of 7 different high schools in Malatya city center and districts in the second semester of 2018-2019 academic year. Personal Information Form was used to collect demographic data. The Peer Relationship Scale developed by Kaner (2000) was used to examine the peer relationships of adolescents. The Rosenberg Self-Esteem Scale was used to examine self-esteem. In the analysis of the data, Mann-Whitney U test was used to compare the averages of two groups, and nonparametric variance analysis Kruskall-Wallis H test was used in comparisons with three or more groups. Spearman Rank Differences Correlation Calculations were performed to determine whether there was a relationship between the mean scores of friendship and self-esteem. The friendship relationships of the students showed that significant differences according to gender and economic situation. There was no significant difference between the students' friendship relations, class levels, parental education levels and parental attitudes. On the other hand, there was significant difference in some sub-dimensions of the friendship relationship scale according to the parental attitude and mother education level variables. It was found that there was a significant positive relationship between self-esteem commitment and subscale scores. There is a negative correlation between self-esteem and loyalty sub-dimension and self-opening sub-dimension. Key words: High school students, friendship, self-esteem, peer relationships