Masumiyet karinesi, 1982 Anayasası’nın 38’inci maddesinin
dördüncü fıkrasında, “Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar kimse
suçlu sayılamaz” şeklinde yer almıştır. Vergi yükümlüsünün kişisel
bilgilerine ilişkin mahremiyet alanına kanıt elde etmek amacıyla
dokunmak isteyen vergi idaresine karşı yükümlülerin kullandıkları ilk
savunma aracı masumiyet karinesi olmaktadır. Bu noktada tartışmalı olan
konu, kişisel bilgilerin oluşturduğu mahremiyet alanının genişliği ve bu
alana girmenin suç isnadı teşkil edip etmediğidir.
Adil bir yargılamadan bahsedebilmek için masumiyet karinesinin
kapsamının doğru biçimde tayin edilmesi gereklidir. “Zaman” bakımından
bu kapsam, bir başka deyişle masumiyet karinesinin başlangıç ve sona
ermesini ifade eder. “Ölçü” bakımından masumiyet karinesinin kapsamı
ise, karinenin başlangıcının bağlı olduğu suç isnadının ölçüsünü ve sona
ermesine neden olan suçun ispatının ölçüsünü ifade eder. Öğreti ve
uygulamada buna ilişkin olarak “emare” ve “makul şüphe” kavramları
kullanılmaktadır. Bu kavramlardan hangisinin vergi suçları bakımından
ölçü olarak alınması gerektiği ve vergi suçlarında masumiyet karinesinin
başlangıcı ve sona ermesi bu çalışmada ele alınan konulardır.
The presumption of innocence is defined in the fourth paragraph of
Article 38 of the 1982 Constitution as "no one can be considered guilty
until proven guilty in a court”. Presumption of innocence is the first
defence mechanism against tax administration that interferes taxpayer’s
privacy of personal information in order to obtain evidence. Controversial
subject at this point is the width of the privacy field and whether this
interference means an accusation or not.
To speak of a fair trial, the extent of the presumption of innocence
should be defined properly. "Time" in this context refers to the beginning
and the end of the presumption of innocence. "Measure" in the scope of
the presumption of innocence both means that the measure of accusation
and crime. Doctrine and practice uses concepts such as "indication" and
"reasonable doubt". Which of these terms should be taken as a measure
and the beginning and the end of the presumption of innocence in criminal
tax are the subjects dealt with in this study.