Anonim şirketler geleneksel olarak birden çok pay sahibi için
tasarlanmış ve kurumsal işleyiş düzenleri de mevzuat altyapısı açısından
buna uygun olarak kurgulanmıştır. Özellikle genel kurulun kuramsal
düzeni birden çok pay sahibinin ve “stakeholder” olarak ifade edilen
diğer menfaat sahiplerinin birbirleri ile olan menfaat çatışmalarının
dengelenmesi üzerine inşa edilmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu
(TTK) ile tek pay sahipli anonim şirket kurulmasına ilk kez müsaade
edilmiş ancak bu şirket sınıfının pratikte kazanacağı anlama ve şirketler
hukukunda yaşanan bu kuramsal dönüşüme uygun ve özgün
düzenlemelere çok sınırlı olarak yer verilmiştir. Özellikle çok üyeli ve
kurul olarak işleyen genel kurul için öngörülmüş olan düzenlemelerin tek
pay sahipli anonim şirket genel kurullarına uygulanması, uygulamada
çeşitli sorunlara ve belirsizliklere yol açabilmektedir. Kanun koyucu tek
pay sahipli anonim şirketlerde tek pay sahibinin genel kurulun tüm
yetkilerine sahip olduğunu hükme bağlamıştır. Burada temel odaklanma
noktasını, hangi durumlarda genel kurul işleyişi için öngörülen sıkı
prosedürlerin tek kişilik anonim şirket genel kurulu için de uygulanması
gerektiği, hangi durumlarda bu merasimlerden feragat edilebileceği sorusu
oluşturmaktadır. Bu bağlamda genel kurula intifa hakkı sahiplerinin,
rehin alacaklılarının ve bakanlık temsilcilerinin katılımı, toplantıya davet
usulü, çağrısız genel kurul toplantısı, toplantı başkanlığının oluşturulması
ve karar alınması gibi hususlar tek pay sahipli anonim şirket genel
kurulunun işleyişi açısından ele alınmaya değer konulardır.
Joint stock companies are designed for multiple shareholders and
their institutional operation schemes are accordingly fictionalized in terms
of the structure of legislation. Especially institutional scheme of general
shareholder meeting are built upon the balance of conflict of interests
between stakeholders and shareholders. Turkish Commercial Code (TCC)
numbered 6102 has permitted joint stock companies to be established with
single share for the first time; yet it has parochially allowed for
regulations appropriate and original to the meaning that these kinds of
companies will gain in practice and to the theoretical conversion in the
field of companies law. Specifically, regulations enacted for general
meeting functioning with multiple members and as a board, apply to joint
stock companies with a single share, which causes several issues and
uncertainties in practice. Lawmaker has decided that the only shareholder
at joint stock companies with a single share has all the authorities of
general assembly. The main focus here is on the question as to in which
circumstances the strict procedures enacted for the operation of general
assembly should apply to general meeting at joint stock companies with a
single share and also on the question as to in which circumstances these
procedures may be relinquished. In this sense, the subjects such as the
participation of beneficial owners, the pledge creditors and representative
of the Ministry of Customs and Trade; procedure for the invitation to the
meetings; meetings of general assembly without invitation; establishment
of presidency of the meetings; and decision making are worth analyzing in
terms of the operation of general assembly at joint stock companies with a
single share.
