6098 sayılı türk borçlar kanunu kapsamında doğrudan temsil müessesesi

Abstract

Bir hukuki işlem kural olarak sadece o hukuki işlemi yapan kimseler hakkında hüküm doğurur. Buna karşın, ekonomik hayatın büyük bir gelişme göstermesi, uzmanlığın önem kazanması, milletlerarası ilişkilerin artması, kişilerin bütün hukuki işlemleri bizzat yapmasını imkânsız kılmıştır. Böylece temsil, günümüzde önemi gittikçe artan bir hukuki müessese haline gelmiştir. Temsil müessesesi sayesinde, işlemler bir temsilci vasıtasıyla yapılmakta ve böylece kişi dünyanın farklı yerlerinde aynı anda hukuki işlemler tesis edebilmektedir. Temsil müessesesi, medeni hakları kullanma ehliyetinden yoksunluk sebebiyle hukuki işlemi bizzat yapmak imkânına sahip olmayan kimseler bakımından da önem arz etmektedir. Temsil müessesesi, hukuki işlemlerde özellikle sözleşmelerde büyük önem taşımaktadır. Kanun koyucu temsil müessesesini, Türk Borçlar Kanunu’nun 40-48 maddeleri arasında düzenlemiştir. Bu hükümler temsil ile ilgili genel hükümlerdir. Kanun koyucu bu genel hükümlerin dışında, temsil ile ilgili olarak özel hükümlerine de, Türk Borçlar Kanunu’nun 547-554 maddeleri arasında yer vermiştir. Böylece Türk Borçlar Kanunu’nun özel hükümlerinde düzenleme bulunamadığı takdirde genel hükümlere başvurulması amaçlanmıştır. Son olarak Türk Borçlar Kanunu’nun temsil ile ilgili hükümleri Türk Medeni Kanunu madde 5’2 deki yollama nedeniyle Medeni Kanun alanındaki tüm iradi temsil halleri için uygulama bulabilir.

As a rule, a legal transaction yields a judgment only about person/people carrying out such transaction. However, the great development in economic life, rising importance of specialization, and increase in international relations have made it impossible for people to carry out all of their legal transactions by themselves. In this way, representation has become a legal institution whose importance increases day by day. Thanks to this institution, transactions are carried out through representatives. In this way, people are able to carry out legal transactions in different places of the world simultaneously. The institution of representation is of importance also for people who do not have a possibility to carry out legal transactions by themselves because of lack of capability to exercise civil rights. The institution of representation is of vital importance for legal transactions, contracts being in the first place. The lawmaker in Turkey has regulated the institution of representation in the 40th to 48th articles of the Turkish Code of Obligations. These articles contain general provisions regarding representation. The lawmaker has also inserted special provisions concerning representation in the articles 547 to 554 of the Turkish Code of Obligations besides such general provisions. At this point, the aim is to make sure that general provisions are applied when the special provisions of the Turkish Code of Obligations do not include relevant regulations. Finally, the provisions of the Turkish Code of Obligations regarding representation may be applied to all voluntary representation conditions within the scope of the Civil Code because of the reference in the Turkish Civil Code article 53.