Özet:
Malatya ili kent merkezi ve kırsal bölgelerindeki gebelerin spot idrar örneklerinde iyot konsantrasyonunu tayin ederek iyot alım durumunu ortaya koymak. Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel özellikte bir saha çalışmasıdır. Araştırmanın evreni Malatya’da yaşamakta olan ilk üç ayım bitirmiş tüm gebelerdir. Örnek olarak kentsel ve kırsal alandaki sağlık evi bölgelerinden sistematik örnekleme ile 30’ar küme seçildi. Her kümede yer alacak olan gebeler, gebe izlem kartlarından basit rastgele yöntemle seçilerek evlerinde ziyaret edildi ya da sağlık ocağına davet edilerek görüşüldü. Kentsel alanda 580, kırsal alanda 244 olmak üzere toplam 824 gebe çalışmaya dahil edildi. Gebelerin ortanca idrar iyot konsantrasyonları kentsel ve kırsal bölgeler arasında fark olmaksızın 77.4 pg/L olarak bulundu. Yaş, eğitim durumu, aylık hane geliri, hemoglobin düzeyi, guatr evresi, iyotlu tuz kullanımı, gebelik dönemi, gebelik sayısı ve gebelik aralığına göre gebelerin ortanca idrar iyot konsantrasyonları arasında anlamlı farklılık bulunamadı. Tüm evreler için guatr prevalansı %26 olarak bulundu. İyotlu tuz kullanım oram kentsel bölgede %53.6, kırsal bölgede %28.3 olmak üzere çalışmaya katılan tüm gebelerde %46.1 olarak bulundu. Uygulanmakta olan iyot yetersizliği kontrol programı ve tuzların iyotlanması koruyucu programına rağmen, Malatya bölgesi gebelerinde halen iyot yetersizliği sorunu devam etmektedir. Bu düzeylerdeki iyot alım yetersizliği kretenizm riski taşımasa da, intrauterin dönemde iyot eksikliğine maruz kalınması nedeniyle yeni doğanda mental fonksiyonlarda kalıcı etkilenme riskini taşımaktadır, iyotlu tuz kullanan hane oram %90’ın üzerine ulaşana kadar, kısa-orta vadede iyot yetersizliğinin çözülemediği bölgelerde iyotlu yağ kapsülleri gibi alternatif yöntemlerin risk altodaki gebelere sunulması düşünülmelidir.
