Çocuklarda ketamin-propofol ve alfentanil-propofolun proseal laringeal maske yerleştirilmesi koşullarına etkisi

Abstract

Bu çalışmada; pediyatrik hastalarda PLMA (Proseal Larengeal Maske) yerleştirilmesi için ketamin-propofol ve alfentanil-propofol ile uygulanan anestezi indüksiyonunun laringeal maske yerleştirme koşulları ve hemodinami üzerine etkilerinin karşılaştırılması amaçlandı. Gereç ve Yötem: Fakülte Etik Kurul ve ebeveyn izni alındıktan sonra, minör cerrahi geçirecek olan ve laringeal maske ile anestezi planlanan ASA I grubu, 3-132 ay arası toplam 80 çocuk olgu çalışmaya alındı. İndüksiyondan 30 dk önce tüm olgulara premedikasyon amacıyla maksimum doz 10 mg olacak şekilde nasal yoldan 0.5 mg/kg midazolam uygulandı. Operasyon odasına alınan olgulara; EKG, noninvaziv kan basıncı, periferik oksijen satürasyonu (SpO2, %) monitorizasyonu yapıldı. Bazal kan basıncı, kalp atım hızı (KAH, atım/dk) ve SpO2 kaydedildi. Olgular; grup A (20 µg/kg alfentanil + 4 mg/kg propofol) ve grup K (0.5 mg/kg ketamin + 4 mg/kg propofol) olarak rasgele iki gruba ayrıldı. Olgulara, çalışma ilaçlarının verilmesini takiben propofol verildi. Propofol verildikten 90 sn sonra laringeal maske yerleştirildi. Laringeal maske yerleştirme koşulları skorlandı. Başarılı PLMA yerleştirilmesinden sonra anestezi % 1-2 sevofluran ve % 66 N2O ile devam ettirildi. Olgular spontan solunum dönünceye kadar manuel olarak solutuldu ve bu süre kaydedildi. Sistolik kan basıncı (SKB, mmHg), ortalama kan basıncı (OKB, mmHg), kalp atım hızı (KAH, atım/dk), oksijen saturasyonu (SpO2, %) anestezi indüksiyonundan önce (t0), indüksiyondan hemen sonra (t1), PLMA yerleştirildikten hemen sonra (t2), PLMA yerleştirildikten 3 dk (t3) ve 5 dk (t4) sonra ölçüldü. Operasyonun bitiminde anestezik gazlar kesildi. Olgular yeterli spontan solunum oluşturduklarında PLMA çıkarıldı. Bulgular: PLMA yerleştirme koşulları grup A ve K arasında farklı değildi. Kalp hızı bazal değer hariç tüm ölçüm zamanlarında grup K'da grup A'ya göre yüksek saptandı (p<0.05). Grup içi değerlendirmede ise grup A'da bazal değere göre t1, t2, t3, t4'de düşük saptandı (p<0.05). Grup K'da bazal değere göre diğer zamanlarda istatisyiksel olarak anlamlı fark yoktu. Sistolik kan basıncı bazal değer hariç, diğer tüm ölçüm zamanlarında grup K'da grup A'ya göre yüksek saptandı (p<0.05). Grup içi değerlendirmede; sistolik kan basıncı grup A'da bazal değere göre tüm ölçüm zamanlarında düşük saptanırken (p<0.05), grup K'da ise t3, t4'de düşük saptandı (p<0.05). Gruplar arası değerlendirmede; bazal değerde fark saptanmazken, t1, t2, t3 ve t4'te ortalama kan basıncı değerleri grup K'da grup A'ya göre yüksek saptandı (p<0.05). Grup içi değerlendirmede ise grup A'da bazal değere göre tüm ölçüm zamanlarında düşük saptanırken (p<0.05), grup K'da sadece t3 ve t4'de düşük saptandı (p<0.05). Spontan solunum dönüş süresi grup A'da grup K'dan anlamlı uzundu (p<0.05). Sonuç: Çocuklarda 4 mg/kg propofol öncesi 0.5 mg/kg ketamin veya 20 µg/kg alfentanil verilmesinin benzer PLMA yerleştirme koşullarını sağladığı saptandı. Bununla birlikte, PLMA yerleştirilmesi sırasında hemodinamik stabilitenin daha iyi sağlanması ve spontan solunumun daha erken dönmesi nedeniyle ketamin-propofol kombinasyonunun alfentanil-propofol kombinasyonuna göre uygun olduğu kanısına varıldı.