Özet:
Obezite vucuttaki yağ miktarının fazlalığı olarak tanımlanmaktadır ve neden olduğu pek çok komplikasyon nedeniyle hem yaşam süresini kısaltır hem de kalitesini azaltır. Mortaliteyi artıran en önemli komplikasyonlar kardiyovasküler sistem ile ilgili olanlardır. Bu çalışmada amacımız obez bireylerde aterosklerotik rolü olduğu bilinen serbest yağ asidi, ox-LDL, homosistein, leptin ve CD36 düzeylerini belirleyerek bu parametrelerin gerek kendi aralarında ve gerekse insülin direnci ve obezitenin derinliği ile ilişkilerini tespit etmekte kullanılabilirliğini göstermektir. Bu ilişkilerin saptanması obez bireylerde kardiyovasküler hastalık riskini aydınlatma ve tedavide yol gösterici olacaktır. Materyal ve Metot: 2010 yılı Mayıs ayı ile Temmuz ayı arasında İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Polikliniğine obezite nedeniyle başvuran 18-50 yaş arası bayan ve VKİ 25.0-39.9 kg/m2 arasında olan ve eksojen obezite tanısı konan hastalar dahil edildi. VKİ 18.5-24.9 kg/m2 arasında olan 18-50 yaş arası 20 bayan kontrol grubu olarak alındı. Dünya Sağlık Örgütü sınıflandırmasına göre VKİ'ye göre erişkinlerde obezitenin sınıflandırılması yapıldı. VKİ 18.5-24.9 kg/m² arası olan 20 kadın normal kilolu olup kontrol grubu, VKİ 25.0-29.9 kg/m² arası olan 20 kadın fazla kilolu olup Grup 1, VKİ 30.0-34.9 kg/m² arası olan 20 kadın 1. derece obez olup Grup 2, VKİ 35.0-39.9 kg/m² arası olan 20 kadın 2.derece obez olup Grup 3 olarak sınıflandırıldı. VKİ 40.0 kg/m² ve üzeri olanlar çalışmaya alınmadı. Çalışma grupları ve kontrol grubu arasında; serbest yağ asidi, okside LDL, homosistein, leptin ve CD36 düzeylerini belirleyerek bu parametrelerin gerek kendi aralarında ve gerekse insülin direnci ve yağ kütlesi, yağsız doku kütlesi, bel çevresi ve kalça çevresi ile biyokimyasal parametreler arası ilişkiler incelendi. Bulgular: Kontrol grubu ile çalışma grupları arasında yaş, boy, total kolesterol, LDL kolesterol, hs-CRP düzeyleri açısından anlamlı farklılık saptanmadı. . Kilo, VKİ, yağ kütlesi, yağsız doku kütlesi, toplam vücut su miktarı, bel çevresi, kalça çevresi açısından kontrol grubu çalışma grupları arasında anlamlı farklılık saptandı. Obezitenin derecesi ile CD36 düzeyi arasında bir ilişki saptanmadı. Obezitenin derecesi arttıkça leptin, homosistein, serbest yağ asidi ve ox-LDL düzeyinin arttığı tespit edildi. Sonuç: VKİ arttıkça, kardiyovasküler hastalığın patogenezinde rol aldığı bilinen homosistein, ox-LDL, SYA ve leptin düzeylerinin plazma seviyelerinin artmış olduğunu gördük. Bu moleküllerin patogenezdeki rollerinin açıklığa kavuşturulmasının, obez bireylerde kardiyovasküler hastalık riskini aydınlatma ve tedaviye alternatif seçeneklerin eklenmesi açısından yol gösterici olacağına inanmaktayız. Bu nedenle, kardiyovasküler hastalık-obezite ilişkisinde sorumlu tutulan faktörlerin bir arada değerlendirildiği, daha çok sayıda olgunun dahil edildiği yeni çalışmalara ihtiyaç vardır.
