6102 sayılı türk ticaret kanunu’nun sorumluluk sigortalarına ilişkin hükümlerinin değerlendirilmesi

Abstract

The provisions of the Insurance Book of the Turkish Commercial Code No. 67621 have radically amended by the Turkish Commercial Code No. 6102. In this regard, important new rules on liability insurances have been introduced. Insufficiencies of liability insurance provisions of the 6762 Code had resulted in doubts in both in practice and doctrine. For this reason, general provisions on liability insurances (ss. 1473-1482 of the 6102 Code) and special provisions on compulsory liability (ssç 1483- 1484) have been regulated in a special chapter of in the 6102 Code. In this study, the new rules on liability insurance introduced by the 6102 Code that have not necessarily analysed in doctrine are analysed. It is expected that this study shall lead both the doctrine and the liability insurance practices.

Sanayileşme, şehirleşme, teknolojik gelişmeler ve artan ihtiyaçlarla birlikte yeni riskler de ortaya çıkmış ve bunun sonucunda sorumluluk sigortaları giderek önem kazanmaya başlamış ve bazı sorumluluk sigortaları zorunlu hale gelmiştir. Ancak 6102 sayılı TTK’nın kabulünden önce sorumluluk sigortalarına ilişkin düzenlemelerdeki eksiklik ve bu konunun öğretide de yeterince incelenmemesi, sorumluluk sigortalarının Ülkemizde yeterince gelişmemesine neden olmuştur. Özellikle 6762 sayılı TTK’da sorumluluk sigortalarına ilişkin düzenlemelerin hemen hemen yok denecek düzeyde az olması, bu sigortalara uygulanacak hükümlerin belirlenmesinde uygulamada ve öğretide tereddütler yaşanmasına neden olmuştur. Sorumluluk sigortalarının kendine özgü nitelikleri, özelikle bu tür sigortalarda belli bir sigorta değeri ve bedelinden bahsedilememesi nedeniyle, mal sigortalarına ilişkin hükümlerin bu sigortalara uygulanmasında bir takım yorum zorluklarına yol açmıştır. Özellikle mal sigortalarında, malvarlığının aktif kısmında bir azalma meydana gelirken, sorumluluk sigortalarında sigorta ettirenin zararı, malvarlığının pasif kısmında tazminat yükümlülüğünün doğması suretiyle bir artışın meydana gelmesi şeklinde gerçekleşmektedir. Tipik mal sigortaları ile sorumluluk sigortaları arasındaki bu farklılıklar, mal sigortasına ilişkin tüm hükümlerin sorumluluk sigortasına aynen uygulanmasını imkânsız kılmıştır2 . Sorumluluk sigortalarını genel olarak incelemek, bir makale boyutunu aşacak bir değerlendirmeyi gerektirdiğinden, bu çalışmada sorumluluk sigortaları genel olarak değil, sadece henüz doktrinde yeterince incelenmemiş olan 6102 sayılı yeni TTK ile getirilen yeni hükümler çerçevesinde değerlendirilecektir. Bu nedenle bu çalışmanın bilime katkısının yanı sıra uygulamaya da yol gösterici olacağı düşünülmektedir.