Türkiye-İsrail İlişkilerinin Amerikan Dış Politikası Eksenli Değerlendirmesi

Abstract

1948 yılında İsrail kurulmuş ve ilk tanıyan ülkelerden biri Türkiye olmuştur. Soğuk Savaş döneminde Sovyet tehlikesine karşı Batı Blokunda yer alan Türkiye genel olarak Batı eksenli bir dış politika izlemiştir. Türkiye ve ABD ilişkileri gelişme gösterdiğinde Türkiye-İsrail ilişkileri de ivme kazanmış, ancak ABD ile ilişkiler gerildiğinde buna paralel olarak Türkiye-İsrail ilişkilerinde de bozulmalar yaşanmıştır. İnişli çıkışlı bir hal alan Türkiye-İsrail ilişkileri Amerikan dış politikasından bağımsız düşünülemez. Zira İsrail’in çıkarları ve güvenliği ABD’nin Ortadoğu politikalarının merkezine oturtulmuştur. Türkiye’nin Ortadoğu’da yürüttüğü politikalara baktığımızda ise; Araplar arasında çıkan çatışmalarda tarafsızlık, Arap-İsrail arasındaki çatışmalarda denge politikası izlendiği görülmektedir. Bu politikalar dönemsel olarak değişiklik göstermekle beraber Türk dış politikasındaki asıl değişim AK Parti’nin 2002’de iktidara gelmesi ile gerçekleşmiştir. Bu minvalde Türkiye-İsrail ilişkileri gelişme göstermiştir. Ancak İsrail’in Filistin’e uyguladığı baskı politikaları ve işgal girişimleri Türkiye ile olan ilişkileri germiş hatta kopma noktasına getirmiştir. Geçmişte olduğu gibi bu durum Türkiye-ABD ilişkilerinin de seyrini değiştirmiştir. Bu makalenin amacı, Türkiye ve ABD’nin Ortadoğu politikalarını analiz ederek İsrail ile olan ilişkilerini ortaya koymak ve Türkiye-İsrail ilişkilerini Amerikan dış politikası ekseninde değerlendirmektir.