Bu çalışmanın amacı, ilköğretim fen ve teknoloji dersi öğretiminde kullanılan analojileri
ve analojilerin kullanımına ilişkin sorunları belirlemektir. Araştırmada betimsel yöntem
kullanılmış, ilköğretim 4.,5., 6. sınıf fen ve teknoloji; 7. ve 8. sınıf fen bilgisi kitapları
kaynak olarak kullanılmış, kitaplarda bulunan analojiler literatür doğrultusunda
sınıflandırılmış ve analojilere ilişkin saptanan problemler belirtilmiştir.Çalışma sonucunda
ilköğretim fen ve teknoloji ve fen bilgisi ders kitaplarında; toplam seksen dokuz adet
analoji kullanıldığı; sayısal olarak sırasıyla 8, 4, 6, 7, 5 sınıf düzeylerinde yer aldığı
görülmüştür. Kitaplarda kullanılan analojilerin genellikle basit düzeyde ve sözel, resimsel
analojiler olduğu tespit edilmiştir. Analojilerin kullanımına ilişkin problemler
incelendiğinde ise genel olarak, analojilerin sınırlılıklarının verilmemesi, bazı analojilerin
öğrencilerin bilişsel seviyesinin üzerinde yer alırken bazılarının seviyenin altında yer
alması, genişletilmiş analojiler yerine basit analojilerin kullanılması söylenebilir. Bu
çalışmanın ışığında, kitaplarda analojiler kullanılırken kriterlerin dikkate alınması ve
benzer çalışmaların farklı ders kitapları ve farklı alanlarda yapılması önerilmektedir.
The aim of this study was to determine the problems concerning the use of analogies in
general and analogies used in primary school science and technology lessons in
particular. In this study, descriptive method was used. 4th, 5th, and 8th classes Science
and Technology course books; 7 th, 8 th classes Science Books were used as a source.
Analogies in the course books were classified according to the literature and the
problems found related to the analogies are pointed out in the study. In this study it
was seen that eighty-nine analogies were used in Science and Technology and in
Science course books. These analogies were used in descending order as 8, 4, 6, 7, 5
class groups. Also it was seen that these analogies were generally at simple and
pictorial analogies.
