TÜRKİYE’DE BİLİRKİŞİLİK MÜESSESESİ BAĞLAMINDA MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ YAPTIĞI UZMAN TANIKLIK FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA1

Abstract

Öz:Teknolojinin olumsuz etkileriyle karmaşıklaşan ve mücadelesi artık farklı bir uzmanlık alanını gerektiren mali suçlarla ilgilenecek adli muhasebe olarak adlandırılan, gelişmiş ülkelerde faal olan bir meslek dalı ortaya çıkmıştır. Meslek elemanları ile mali suçların önlenmesi, ortaya çıkarılması ve mahkemeye intikal edenlerle ilgili olarak da adli makamlara hizmet vererek adaletin hızlı ve doğru bir şekilde oluşması hedeflenmektedir. Mesleğin kapsamındaki faaliyetler; dava destek danışmanlığı, uzman tanıklık ve hile denetçiliği olmak üzere üç kategoridedir. Ülkemizde dava destek danışmanlığı kapsamında muhasebe meslek mensuplarından böyle bir hizmet alınmamakta ancak uzman tanıklık kapsamında bilirkişilik hizmetleri alınmaktadır. Çalışmamızda Türkiye'de muhasebe meslek mensuplarının uzman tanıklık hizmetleri, meslek mensupları açısından ve söz konusu hizmetleri alan hakimler açısından değerlendirilerek, adli muhasebeciliğe duyulan ihtiyaç tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, hazırlanan anket dava yoğunluğu fazla olan iller sıralamasına göre ilk üç il olarak İstanbul, Ankara ve İzmir'de çalışan toplam 190 hakime ve 204 SMMM'ye yüzyüze mülakatlar ile uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, ülkemizde bilirkişilik müessesesinin adli muhasebecilik kapsamında tüm faaliyetleri yerine getirmediği ve müessesenin bu anlamda geliştirilmesi gerektiği tespit edilmiştir

Abstract:There has emerged a new field of profession called forensic accounting which has comlicated by the negative effects of technology and requires different struggling fields to deal with the crimes in question, which is more efficient in developed countries. The aim is to prevent or uncover financial crimes, to provide service for legislative bodies about cases submitted to court and help to serve justice fast and accurately, through professionals. Activities included in the profession of forensic accounting can be listed under three categories as litigation support consulting, expert witness services and fraud audit. In our country, members of the profession do not serve within the scope of litigation support consulting. However, expert witnessing activities are performed by those professionals as part of expertise services. Our study seeks to assess the services provided by accountants in the scope of expert witnessing from the point of both the members of the profession and the judges getting the service and to determine the need in Turkey for forensic accounting as a profession. To this end, prepared surveys were applied by way of face-to-face interviews on 190 judges and 204 independent accountants and financial advisors who work in Istanbul, Ankara and Izmir which among the top three cities having the highest number of lawsuits. The results of the study put forth that institution of expertise does not perform all of the activities included in forensic accounting and it should be improved in this sense