Friedman okul müdürleri tükenmişlik ölçeğinin türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

The purpose of this study is to adapt Friedman’s “Burnout Scale for Principals [BSP]” into Turkish by testing its validity and reliability. The validity and reliability studies regarding the adaptation of the scale into Turkish language and culture were done using the data obtained from 196 principals who worked in Diyarbakır province and voluntarily participated to the study during 2009-2010 school year. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were used to test the construct validity of the Burnout Scale for Principals. To test the reliability of the instrument item-total correlations, Cronbach Alpha internal consistency coefficients and test-retest correlation coefficients were estimated. The validity and reliability studies on the Turkish form of Principal Burnout Scale revealed 20 items reduced under three factors (depersonalization, exhaustion and professional achievement) as in the original form.

Bu araştırma ile özel olarak okul müdürleri için geliştirilmiş olan tükenmişlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılması amaçlanmıştır. Araştırmanın geçerlik ve güvenirlik çalışmaları, 2009-2010 eğitim-öğretim yılında, Diyarbakır ilinde görev yapan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 196 okul müdüründen toplanan veriler üzerinden yapılmıştır. Ölçeğin kapsam geçerliğini sağlamak amacıyla uzman ve okul müdürlerinin görüşleri alınmış, yapı geçerliliğini test etmek için açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) teknikleri kullanılmıştır. Güvenirlik çalışmaları kapsamında, Cronbach Alpha, Spearman-Brown ve Guttman iç tutarlılık katsayıları ve test-tekrar test korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışmaları sonucunda elde edilen değerler, uyarlaması yapılan ölçeğin duyarsızlaşma, tükenme ve mesleki başarı olmak üzere üç alt faktörden oluştuğunu ortaya koymuştur. Bu çalışmada elde edilen bulgular ölçeğin, Türkiye’de okul müdürlerinin yaşadıkları tükenmişliğin belirlenmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olacağı düşünülmektedir.