ROMA HUKUKUNDA PROFESYONEL ATLETLER İLE YAPILAN TÜKETİM ÖDÜNCÜ SÖZLEŞMELERİ

Abstract

Antik Çağ’da varlıklı bir aileye mensup olmayan profesyonel atletler, beslenme, antrenman ve yarışmalara katılmak için seyahat etme zorunluluğundan doğan giderleri karşılama olanağından yoksundular. Bu masrafları karşılayabilmek için tüketim ödüncü sözleşmeleri yaparak para ödünç almak zorunda kalmaktaydılar. Roma hukukunda profesyonel atletler ile yapılan tüketim ödüncü sözleşmeleri, olağan tüketim ödüncü sözleşmelerine nazaran farklı özellikler taşımaktaydı. Öncelikle bir profesyonel atlet katıldığı yarışmalardan zafer ve ödül kazanmadığı sürece almış olduğu ödüncü ödemek zorunda değildi. Atletlerle yapılan tüketim ödüncü sözleşmelerinin olağan tüketim ödüncü sözleşmelerinden ayrıldığı diğer bir nokta faiz konusundaydı. Olağan bir tüketim ödüncü sözleşmesinde faiz talep edilebilmesi için bunun ödünç sözleşmesinden ayrı olarak stipulatio adı verilen sözlü şekle bağlı bir sözleşme ile ayrıca taahhüt edilmiş olması gerekiyordu. Atletler ile yapılan tüketim ödüncü sözleşmelerinde ise, şekle bağlı olmayan bir “pactum”un (anlaşmanın) yapılması, faiz talep edilebilmesi için yeterli görülüyordu ve stipulatio yapılması zorunluluğu aranmıyordu. Atletlerle yapılan tüketim ödüncü sözleşmeleri bu yönleriyle deniz ödüncü sözleşmelerine benzerlik göstermekteydi.