Aynılık-farklılık bağlamında kimlik siyaseti

Abstract

Aydınlanma düşüncesinin bireyci yaklaşımı, postmodern dönemde çok ciddi eleştirilere maruz kalmasına rağmen, bugün hala Batı dünyasında etkisini sürdürmektedir. Bireyin rasyonel kararlar alma yetisine sahip bir varlık olduğu düşüncesi sarsılmış olsa dahi, irrasyonel de olsa birey tercihlerine saygı gösterilmesi fikri, modern sonrası dönemde geçerliliğini kolay kolay kaybetmeyecek gibi görünmekte. Kimlik siyaseti, özellikle 1960’ların sonlarından itibaren, hem akademik alanda, hem de pratik siyasette en çok vurgu yapılan kavramlardan bir tanesi haline gelmiştir. Modern sonrası dönemin “farklılıklar”ı ön plana çıkaran düşünce yapısı, kimlik siyasetinin gelişmesindeki temel unsurlardan bir tanesidir. Ancak,”farklılıklar”dan hareketle ortaya çıkan kimlik siyaseti, zaman içerisinde farklılığı değil, aynılığı ön plana çıkarmaya başlamıştır. Çünkü netice itibarıyla kimlik siyaseti bireysel kimlikler üzerinden değil, kolektif kimlikler üzerinden oluşturulan bir kavramdır. Kolektif kimlikler ise her zaman için farklılıklara değil, aynılıklara vurgu yapagelmiştir. Aynılıklara yapılan vurgu da, bireysel farklılıkların bastırılması, yok sayılması, en hafifinden yaşanılamaması sonuçlarını doğurabilmektedir. Bu çalışmada, kimlik siyasetinin farklılıklar üzerinden değil de aynılıklar üzerinden oluşturulmasının nedenleri ve sonuçları üzerinde durulacaktır.

The individualist approach of Enlightenment is stil effective on Western thought, even it has seriously been criticized at post-modern era. Even the idea that the individual is an entity with capacity of taking rational decisions has been weakened. Even he takes irrational decisions, the individual should be respected. This approach seems to be a valid approach for long. Identity politics has been a famous issue in both academia and the politics, since 1960s. The approach of the postmodern era which brings differences foregoing, is one of the main factors of this situation. However, identity politics whose starting point is differences, has a potential to transform into a process in which similarities are important rather than differences. Because, identity politics is based on collective identities, rather than individual identities. And collective identities stress similaritieis, rather than differences. Stress on similarities may result in pressure on differences. At this study it is aimed to analyze the effects of identity politics on similarities and differences.