Özet:
Öz
1961 yılında Türkiye ve Almanya arasında yapılan işgücü anlaşmalarıyla beraber, her iki ülke vatandaşları için günümüze kadar sürecek ticari, sosyal ve siyasi ilişkiler başlamıştır. İlk olarak iki yıllığına misafir işçi (gastarbeiter) statüsüyle giden Türk işçilerin yaşantısı, ilerleyen yıllarda aile birleşmeleriyle beraber birçoğunun Almanya’ya yerleşmesiyle sonuçlanmıştır. Bu durum entegrasyon sorunlarını da beraberinde getirmiştir. Diaspora kadınları açısından ise durum toplumsal açıdan daha da zor hale gelmiştir. Kadınların göçmenlik ve uyum sorunlarıyla ilgili yaşadıkları deneyim ve anlatılar, sosyoloji ve tarih temelli sözlü tarih çalışmalarında ele alınmış, böylece kadın belleği ve söylemleri üzerinden oluşturulan arşivler toplumsal cinsiyet bağlamında kadınların görünürlüğünü artırmıştır. Sosyoloji ya da tarih gibi disiplinlerin yanı sıra çağdaş ve güncel sanatta da dokümantasyon olarak sözlü anlatı yönteminin kullanımı fazladır. Genellikle dijital ve video tekniğiyle işler üretmiş olan sanatçı Nil Yalter de, “portapak” adında ilk defa piyasaya sürülen kameralar aracılığıyla, 1977’de göçmen ailelerle röportajlar yapmış ve kadın, kimlik, aidiyet, entegrasyon konularını gündeme getiren çeşitli projeler yürütmüştür. Bu makalede göçmenlikte yaşanan entegrasyon sorunlarına, kadın belleğinin tanımına ve diaspora kadın söylemleriyle birlikte Nil Yalter’in yurt dışında yaşayan göçmen işçileri konu alan “Şu Gurbetlik Zor Zanaat Zor” isimli projesine yer verilmiştir.
