LAİKLİK VE DİN-DEVLET İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA TÜRKİYE, FRANSA VE MISIR: KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Abstract

Özet Laiklik, Türkiye ve Fransa’da siyasal, hukuki ve toplumsal düzende kayda değer değişimlere neden olmuştur. Bununla birlikte, Mısır’da bu etkiyi göstermemiştir. Bu gerçekten hareketle çalışma, Türkiye, Fransa ve Mısır’ın laiklik anlayışını ve pratiğini ülkelerin siyasal geçmişlerini dikkate alarak incelemektedir. Laiklikle kurulan ilişkide ülkelerin siyasal geçmişi, kültürü ve deneyimlerinin etkisiyle ortaya çıkan farklılıklar ve benzerliklerin ortaya konulması, çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu amaçla çalışma Türkiye, Fransa ve Mısır’da dinin siyasal sistem içindeki konumunu ve din özgürlüğü meselelerini, ülkelerin anayasalarına atıfla mukayese etmektedir. Ayrıca çalışmanın, Mısır’ın laiklik anlayışının ortaya konulması noktasında ilgili

literatüre ciddi katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Çalışma, Türkiye ve Fransa’da devlet kontrolü altında din anlayışının din- devlet ilişkilerini belirli noktalarda şekillendirdiğini, Mısır’da ise dinin, siyasal sistem üzerinde belirleyici değişkeni olduğunu

göstermektedir. Laikliğin din ve devletin birbirinden ayrılması unsurunun üç ülkede de tam olarak gerçekleştirilmediği ve dini özgürlüklerin tümüyle garanti altına alınmadığı görülmektedir. Son olarak çalışma, Mısır’ın farklılaşan laiklik anlayışı, Batılı değerlerle kurulan ilişkinin sınırlılığıyla savlamaktadır. Anahtar Kavramlar: Laiklik, Din-Devlet İlişkisi, Türkiye, Fransa, Mısır.