İskemik inmede risk faktörleri ve etkileri

Abstract

Amaç: İnme, ölüm nedenleri arasında üçüncü sırada olup uzun dönem sakatlığında en önemli nedenlerindendir. Çalışmamızda iskemik inmeye neden olan risk faktörlerinin tespit edilmesi ve birden fazla risk faktörü varlığında inme geçirme riskinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamızda, acil serviste iskemik inme tanısı konulan 120 hasta ve kontrol grubu olarak da 140 hasta incelendi. Hastaların daha önce geçirilmiş serebrovasküler hastalık (SVH), koroner arter hastalığı (KAH), diabetes mellitus (DM), hipertansiyon (HT), atriyal fibrilasyon (AF), sigara kullanımını içeren anamnez ve fizik muayene bilgileri elde edildi. Tüm hastaların high density lipoprotein (HDL), international normalized ratio (INR), C-reaktif protein (CRP), protein C, protein S ve antithrombin III (AT3) düzeyleri saptandı. Ayrıca elektrokardiyografileri (EKG), beyin tomografileri ve karotisdoppler ultrasonografileri (USG) yapıldı. Bulgular: Çalışmamızda KAH’ın (p<0.001), DM (p<0.001), geçirilmiş SVH öyküsünün (p<0.001), sigara kullanımının (p=0.004), karotiste plak veya plak ve/veya stenoz (≥%50) varlığının (p<0001), HDL düzeyinin düşüklüğü (p=0.014) istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi. Risk faktörlerinin tek değişkenli lojistik regresyon analizinde iskemik inme için en yüksek riske sahip faktörün karotiste plak ve ≥%50 stenoz varlığı [(OddsRatio/Oranı (OR) = 32.08)] olduğu tespit edildi. İkili risk faktörlerinden DM ile sigara birlikteliğine ait OR=18 olup tek başlarına neden oldukları riskten çok daha fazla risk oluşturdukları görüldü. Sonuç: Bu çalışma iskemik inme risk faktörlerini ve bu faktörlerin riski artırma oranlarını ayrıca iskemik inme geçirme olasılığının, ikili risk faktörü varlığında daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Bu sonuçlar, iskemik inme risk faktörlerinin erken dönemde tespitinin özellikle bu risk faktörlerinin birlikteliğinde, gerekli önlemlerin ve önleyici tedavilerin erken dönemde planlanmasının önemini göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Çoklu Risk Değerlendirme; İskemik İnme; Risk Faktörleri.