Tanımazlıktan anlaşılmazlık sorununa: uluslararası ilişkilerde karl marks

Abstract

When it is compared with other social science disciplines, Karl Marx came on the agenda of International Relations at relatively later period. It is possible to find the cause of such a delay in both disciplinary nature of International Relations and in method of Karl Marx itself. Even so, especially after economic issues have arrived of the agenda of the discipline, Karl Marks has been begun to be discussed in International Relations. However, because partial approaches like dependency theory, world-system theory and imperialism theory which were drawn from the works of Marx were prioritizing the fields like economy rather than offering an holistic view towards Marx, it wouldn’t be agreeable that Marx is taken into consideration properly. Hence Marx, who was initially ignored by the discipline, is facing the problem of obscurity this time. With all these points, in this study, the conditions of ignorance of Marx in the discipline were looked for both in the nature of International Relations and in Marx's method, then, the concepts and method of Marx which would make his theory more understandable and useful for discipline were evaluated.

Diğer sosyal bilim disiplinleriyle kıyaslandığında Karl Marks’ın Uluslararası İlişkiler’in gündemine gelmesi daha geç bir döneme tekabül etmektedir. Böylesi bir gecikmenin sebeplerini ise hem Uluslararası İlişkiler disiplininin mahiyetinde hem de bizatihi Marks’ın araştırma yönteminde bulmak mümkündür. Yine de özellikle iktisadi meselelerin disiplinin gündemine gelmesiyle birlikte, Karl Marks da Uluslararası İlişkiler kapsamında tartışılmaya başlanmıştır. Ancak kısmen Marks’ın eserlerinden çıkarsanan örneğin bağımlılık teorisi, dünyasistemi teorisi ve emperyalizm teorisi gibi yaklaşımlar, Marks’a yönelik holistik bir değerlendirmeden ziyade ekonomi gibi belirli alanlara öncelik tanıdıkları için Uluslararası İlişkiler’de Marks’ın kapsamlı bir şekilde ele alındığını salık vermek mümkün değildir. Dolayısıyla bidayette disiplin tarafından göz ardı edilen Marks, Uluslararası İlişkiler nezdinde ele alınmaya başlandıktan sonra da anlaşılmazlık sorunsalıyla gündemdedir. Tüm bu noktalardan hareketle çalışmada Marks’ın disiplin nezdinde göz ardı ediliş koşulları hem Uluslararası İlişkiler’in doğasında hem de Marks’ın yönteminde aranmış, akabinde ise Marks’ın disiplin çerçevesinde kapsamlı bir şekilde ele alınmasını mümkün kılacak kavramlarına ve yöntemine yer verilmiştir.