Özet:
Türk pozitif hukukunda ailede ad birliğini sağlama amacıyla ortak soyadı olarak
kocanın soyadı belirlenmiş, buna bağlı olarak hem evlenen kadının hem de evlilik içinde
dünyaya gelen çocuğun aile soyadı olarak belirlenen kocanın/babanın soyadını taşıyacağı
düzenlenmiştir. Bir başka deyişle Türk hukukunda kadının soyadı evlilik ile değişerek
kocasının soyadına, dolayısıyla onun soyuna, kimliğine, statüsüne tabi kılınmıştır.
Çocuğun soyadı ise babanın soybağına dolayısıyla yine onun soyuna, kimliğine, statüsüne
tabi kılınmıştır. Buna göre, anne baba ile evli değilse, çocuk babası ile arasında soybağı
kurulmadıkça, annesinin soyadını alacaksa da baba ile soybağı bir kez kurulduktan sonra
çocuk babanın soyadını alır. Ancak çocuğun soyadına ilişkin düzenlemeler oldukça
tartışmalıdır ve hatta bu düzenlemeler ilk derece mahkemelerinin, Yargıtay’ın, Anayasa
Mahkemesi’nin çeşitli kararlarına konu olmuştur. Söz konusu yargı kararları ışığında
durum daha da tartışmalı bir hal almıştır. Şüphesiz çocuğun soyadına ilişkin tüm
sorunların ve tartışmaların çözümü pozitif hukukun değiştirilmesinden geçeceğinden bu
çalışma ile amaçlanan olası bir pozitif hukuk değişikliğine ışık tutmaktır.