Kanun sazı eğitiminde metod ihtiyacı ve türkiye’deki kanun metodları üzerine bir inceleme

Abstract

Bir çalgıyı görsel olarak tanımanın ve teknik özellikleri hakkında bilgi sahibi olmanın yanında çalgının nasıl icra edildiği ve bu icranın nasıl öğretilebileceği konusu, müzik eğitiminin en önemli sorunlarındandır. Çalgı metodları bu sorunun çözümünde yardımcı olacak yardımcı eserlerdir. Türk musikisi çalgı eğitiminde kullanılan yazılı metodlar XX. yüzyılın başlarına dayanır. Her sazın yapısına, bünyesine uygun bir icra tarzı vardır. Bunun yanı sıra her saz icrasının da kendine özgü bir üslubu, bir çalış tavrı vardır. Betimsel bir modelle ve belgesel tarama yöntemi ile yürütülen bu çalışma kapsamında incelenen kanun metodları ve kanun metodlarına giriş olarak kabul edilebilecek olan belli başlı çalışmalar olarak; Ruhi Ayangil, Yalçın Tura, Şehvar Beşiroğlu, Ümit Mutlu, Göksel Baktagir, Tahir Aydoğdu, Halil Karaduman gibi müzisyen ve akademisyenlerin çalışmaları sayılabilir. Günümüzde icraların zenginleşmesinden doğan ihtiyaçlar, artık her saz için çok sayıda metod yazılmasını zorunlu kılmıştır. Bu çalışma kapsamında incelenen bütün kanun metodları, çalgıların tarihi gelişimi ve çalgıların tanıtımı ile başlamış daha sonra nota değerlerini ve Türk müziği makamlarını ve usullerini tanıtmış, az da olsa icra teknikleri ve üslup üzerinde durmuştur. Özellikle icra teknikleri ve üslup konusunu vurgulayan çalışmaların daha da yaygınlaştırılması gereklidir. Hemen her metod birkaç alıştırmadan sonra ağırlıklı bir şekilde saz eserlerimize yer vermektedir. Bu durum bir Türk müziği enstrümanının eğitiminde saz eserlerinin ne derece önemli olduğuna işaret ederken, aynı zamanda belki de o düzey ve kalitede etüd yazılamadığının da bir göstergesi olabilir. Bu nedenle yeni hazırlanacak metodlarda kapsama alınacak repertuarın teknik ve içerik yapısı, Türk Müziği Çalgı eğitiminde de üzerinde önemle durulması gereken bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır.