Bu çalışmada Türkiye’de yatırım teşvik sisteminin tarihçesi konu edilmiştir. Yatırım teşvik sisteminin Türkiye’debaşladığı Osmanlı’dan günümüze kadar olan tarihsel süreç ele alınmak istenmiştir. Cumhuriyet’in kurulmasındanhemen sonra tek parti dönemi olarak anılan dönem (1923-1950), Demokrat Parti ve Adnan Menderes dönemi(1950-1960), iki askeri darbe arası olarak anılan dönem (1960- 1980), Turgut Özal’ın liderliğinde 24 Ocak 1980kararları ile öne çıkan ve 2000 öncesi son yılları kapsayan dönem (1980-2000) ve 2000 yılı sonrasında teşvikuygulamaları kronolojik olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Türkiye’de Osmanlı’dan bu yana dönemler itibariylefarklı tarzlarda yatırım teşvik politikaları uygulanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti kurulduktan hemen sonraözellikle dönemin şartlarını da dikkate alarak ekonomisini güçlendirmek adına girişimlerde bulunmuş ve birtakımpolitikalar hayata geçirilmiştir. Politikaların yeterli olup olmadığı tartışmasının yıllarca devam ettiğibelirtilmelidir. Günümüzde ise gelişmekte olan ülkeler sınıfında olan ve dünyanın en büyük ilk yirmi ekonomisiarasında bulunan Türkiye’de, yatırım teşvikleri önemli bir ekonomik araç olarak görülmüştür. Bölgeler arasıgelişmişlik farklarının yüksek oluşu, işsizlik, göç gibi sorunlar için çözüm aracı olarak kabul edilen yatırımteşvikleri ekonomik etkilerinin yanı sıra siyasal ve sosyal bir araç olarak öne çıkmaktadır.
In this study the history of the investment incentive system in Turkey has been subject. Historical process in which the Ottoman Empire to the present system of investment incentives were intended to be discussed in Turkey starts. The period known as the single-party period (1923-1950), the Democrat Party and Adnan Menderes period (1950- 1960), the period between two military coups (1960-1980), the period that came to the fore with the decisions of January 24, 1980 under the leadership of Turgut Özal and covering the last years before 2000 (1980-2000), and the incentive practices after 2000 were tried to be explained chronologically. As in different styles since the Ottoman period, Turkey has implemented policies to encourage investment. Immediately after the establishment of the Republic of Turkey State, especially taking into account the conditions of that period it has been found in a number of initiatives to strengthen the economy and policies are implemented. It should be noted that the debate on whether the policies are adequate or not has been going on for years. Today, however, that in developing countries and between the world's largest first-class twenty economies in Turkey, investment incentives were seen as an important economic tool. Investment incentives, which are accepted as a solution tool for problems such as high development disparities between regions, unemployment and migration, stand out as a political and social tool besides their economic effects.
