HADİS EDEBİYATINDA MEZHEPLERE YAKLAŞIM FARKLILIKLAR

Abstract

Hadisler Hz. Peygamber’e atfedilen söz, fiil ve takrirlerdir. Mezhep ise terim olarak dini anlama ve yorumlamada kendine has yaklaşıma sahip düşünce bütünü ve bu yaklaşıma göre oluşan ekolleşme olarak tanımlanmıştır. Mezhepler Hz. Peygamber’in vefatından çok sonra çeşitli görüş ayrılıkları neticesinde ümmette/Müslüman toplumda ortaya çıkan gruplardır. Hz. Peygamber döneminde mezhep olmamasına rağmen mezheplerle ilgili hadisler sahih, sünen ve diğer klasik tarih ve mezhep kitaplarında rivayet edilmiştir. Bu tür hadislerin rivayet edilmesinde birçok faktör olmakla birlikte mezhep taassubu en önemli sebeplerdendir. Bu çalışmada Ehl-i sünnet, Hâricîler, Kaderiyye/ Mu‘tezile, Mürcie, Şîa, Cehmiyye’yle ilgili hadis rivayetleri Mezhepler Tarihî açısından ele alınmış, keza mezhep faktörünün mezhepleri hedef alan hadis rivayetlerine etkisi incelenmişti

Hadiths are the words, actions and declarations attributed to the Prophet Mohammed. Sects are the religious groups that emerged in the Muslim society as a result of various opinions long after the death of the Prophet. There was no sect in the time of the Prophet. However, it is seen that the hadiths about the sects are narrated in authentic, Sunan and other classical history and sectarian books. Although there are many factors in the narration of such hadiths, sectarianism is one of the most important reasons. That situation weakens the possibility that the hadiths related to sects belong to the Prophet. In this study, firstly, the hadith narrations about Ahl as-sunnat, Kharijis, Qadariyah/Muʿtazilah, Murjie, Shia, Jahmiyya were discussed in terms of History of Sects. Then, the effects of sectarianism on hadith narrations which targeting sects was examined.