Nefroloji servisinde yatan hastalarda klinik eczacılık hizmetlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı nefroloji servisinde yatan hastalara klinik eczacılık hizmetlerinin sunulması, tespit edilen ilaç ilişkili sorunlarla çözüm önerilerinin sınıflandırılması ve klinik eczacının katkısının ortaya konmasıdır. Materyal ve metot: Çalışma 1 Mart-30 Eylül 2020 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Nefroloji Servisi'nde yürütülmüştür. Bu süre zarfında nefroloji servisinde yatan ve en az 1 ilaç kullanmış olan 170 hastada gözlenen ilaç ilişkili sorunlar prospektif olarak değerlendirilmiş ve bu sorunların sınıflandırılmasında PCNE v.9 sınıflandırma sistemi kullanılmıştır. İlaç ilişkili sorun saptanan ve saptanmayan hastalarda klinik ve demografik özellikler karşılaştırılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan 170 hastanın 135'inde en az 1 ilaç ilişkili sorun saptanmış ve bu 135 hastada toplam 383 ilaç ilişkili sorun kaydedilmiştir. İlaç ilişkili sorun saptanan hastaların kullandığı ilaç sayısının medyan değeri 10 (ÇAA: 7-12), sorun saptanmayan hastaların ise 6 (ÇAA: 5-7) olarak bulunmuştur (p<0.05). Çalışmada servis hekim ve hemşiresine 383 öneri yapılmış, bu önerilerin 338'inin (%88.25) kabul gördüğü, 45'inin (%11.75) ise kabul görmediği saptanmıştır. İlaç ilişkili sorunların nedenlerine göre dağılımı incelendiğinde ilaç seçimi (N1) ile ilgili nedenlerin %40.48 ile en sık görülen neden olduğu, bunu %34.8 ile doz seçiminin (N3) takip ettiği görülmüştür. En sık karşılaşılan hastaneye yatış nedenleriyle yaş, yatış süresi, ilaç sayısı gibi demografik ve klinik özellikler karşılaştırılmıştır. Yaş ve yatış süresi açısından yatış nedenleri arasında fark gözlenmezken, ilaç sayısı bakımından her üç grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gözlenmiştir. (p<0.05). Sonuç: Klinik eczacının multidisipliner sağlık ekibi içinde yer alarak ilaç ilişkili sorunlara yönelik çözüm önerisinde bulunmasıyla bu sorunların önüne geçilebildiği ve tedavi başarısına katkı sunulabildiği görülmektedir. Anahtar kelimeler: Klinik eczacılık, ilaç ilişkili sorun, nefroloji

Aim: The aim of this study is to provide clinical pharmacy services to nephrology inpatients; to classify identified drug-related problems and interventions, and and to reveal the contribution of the clinical pharmacist. Material and method: The study was conducted at İnönü University Turgut Özal Medical Center Nephrology Inpatient Clinic between March 1 and September 30, 2020. During this period drug-related problems were evaluated prospectively in 170 patients who were hospitalized in the nephrology clinic and took at least one medication, and the PCNE v.9 classification system was utilized to classify these problems. Clinical and demographic characteristics of patients with and without drug-related problems were compared. Results: At least one drug-related problem was detected in 135 of the 170 patients included in the study, and a total of 383 drug-related problems were recorded in these 135 patients. The median value of the quantity of medications used by patients with drug-related problems was found to be 10 (IQR: 7-12) and 6 (IQR: 5-7) in those without (p<0.05). In the study, 383 recommendations were made to the physician and nurse, and it was determined that 338 (88.25%) of these recommendations were accepted and 45 (11.75%) were not accepted. When the causes of drug related problems were examined, it was shown that drug selection (N1) was the most common (40.48%), followed by dosage selection (N3) by 34.8 percent. Characteristics such as age, length of hospitalization, and quantity of medications were compared in the main diagnostic groups that led to hospitalization. While no difference was observed between the groups in terms of age and length of stay, there was a difference in the quantity of medications administered (p<0.05). Conclusion: The clinical pharmacist participating in the multidisciplinary health team and suggesting interventions for drug-related problems is seen as a way to prevent them and contribute to the effectiveness of treatment. Key words: Clinical pharmacy, drug-related problem, nephrology