Malatya ilinde geriatrik yaş grubu bireylerin COVID-19 aşı reddi nedenleri ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Hastalıklarla mücadele etmenin en önemli yolu, bireyler hasta olmadan önce koruyucu önlem ve müdahaleler ile hastalığın önüne geçmektir. Önlenebilir bulaşıcı hastalıklardan bireyi ve toplumu korumak için yapılan koruyucu sağlık hizmetlerinin en temel uygulaması "Aşılamadır". 2019 yılı aralık ayı sonunda Çin'de ortaya çıkan Yeni tip koronavirüs (SARS-CoV-2) ve sebep olduğu hastalık COVID-19, çok kısa bir sürede tüm dünyaya yayılmıştır. Pandemiyi önleme konusunda en büyük umudumuz, COVID-19'a karşı etkin ve güvenilir aşıların geliştirilmesi ve toplumun aşı yaptırması olarak görülmektedir. Fakat bunun önündeki en büyük engel, temeli eskilere dayanan aşı karşıtlığı veya aşı tereddütüdür. Günümüzde ki aşı karşıtlığı veya kararsızlığı neticesinde ortaya çıkan "Aşı Reddi" her zamankinden çok daha farklı sonuçlar doğurabilir. Bu çalışmamızda, COVID-19 aşısı yaptırma sırası gelen fakat aşıyı reddeden geriatrik yaş grubu hastaların, aşıyı reddetme sebepleri ve bununla ilişkili olan faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, gözlemsel ve tanımlayıcı tip özellikler barındıran bir çalışmadır. Bu çalışmada; 85 yaş üstü olup, aşı hakkı kazanan ve evlerinde sağlık ekipleri tarafından aşı yaptırma sırası gelen bireylerden COVID-19 aşısını reddeden kişileri değerlendirilmiştir. Çalışmamızın evreni; 19 Ocak 2021 ve 15 Haziran 2021 tarihleri arasında Malatya ili Battalgazi ve Yeşilyurt ilçelerinde ikamet eden ve Malatya İl Sağlık Müdürlüğü evde sağlık ve aşı birimleri tarafından 85 yaş üzeri olup, evde aşılanma hakkı kazanarak iletişime geçilen fakat aşı olmayı reddeden bireylerden oluşmaktadır. Çalışmanın evrenini 854 kişi oluşturmaktadır. GPower 3.1 programı ile tip 1 hata alfa α=0.05, güç 0,95 alınarak orta etki büyüklüğünde ve yedeklerle birlikte çalışmaya alınması gereken kişi sayısı 301 olarak hesaplanmıştır. Veri toplamak için literatüre paralel olarak hazırlanmış altı bölümden oluşan bir anket uygulanmıştır. Bulgular: Aşı reddinin sosyodemografik verilerle kıyaslanmasında, okur yazarlık durumu, eğitim düzeyi, meslek durumu ve gelir düzeyleri gibi aslında birbiriyle ilişkili olan sosyokültürel ve entelektüel düzey ile alakalı durumların aşı reddini etkilediği bulunmuştur. Kronik hastalık sayısı arttıkça kişilerin hastaneye daha sık aralıklarla sağlık hizmeti almak için başvurdukları tespit edilmiş olup, bu kişiler de aynı zamanda daha fazla polifarmasi oranı izlenmiştir. Bununla beraber polifarmasi oranı yüksek bireyler vi daha yüksek oranda aşı yaptırmış ve COVID-19 aşısını yaptırmaya da daha az tereddüt ettikleri bulunmuştur. Aşı reddi anketi alt kategorileri incelendiğinde ve katılımcıların verdikleri yanıtlar analiz edildiğinde, aşıyı reddetme açısından birinci sırada olan neden, COVID-19'a bağlı sebeplerdir. İkinci sıradaki neden, aşı kararsızlığı/tereddütüdür. Üçüncü sıradaki neden, aşı farkındalığı ve bilgi eksikliğidir. Dördüncü sıradaki neden, bireysel sebepler ve beşinci sıradaki neden ise aşı karşıtlığı olarak bulunmuştur. Sonuç: Yapmış olduğumuz çalışmadan çıkan nedenleri göz önüne aldığımız zaman öncelikli olarak kişilerin doğru ve güvenilir bilgilerle bilgilendirilmesi gerekmektedir. Çünkü nedenlerin merkezinde bireylerin COVID-19 aşısını ve aşı mekanizmalarını bilmiyor olması yatmaktadır. Bu nedenle, bireyler aşı ve bağışıklık hakkında detaylı, kapsamlı, iyi organize edilmiş ve hedef kitlenin iyi tanımlanıp iyi anlaşıldığı iletişim türü ile bilgilendirilmeli ve eğitilmelidir. Çünkü, insanların çoğunluğunun aşı karşıtlığından değil, bilgi eksikliğinden dolayı aşı yaptırmadıkları bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: COVID-19, Bağışıklama ve Aşılar, Aşı karşıtlığı ve Aşı kararsızlığı, Geriatri.

Introduction and Aim: The most important way to struggle a diseases is to prevent the disease with preventive measures and interventions before individuals become ill. The most basic application of preventive health services to protect the individual and society from preventable infectious diseases is "Vaccination". The new type of coronavirus (SARS-CoV-2) that emerged in China at the end of December 2019 and the disease it caused, COVID-19, spread all over the world in a very short time. Our greatest hope for preventing the pandemic is to develop effective and safe vaccines against COVID-19 and to get the community vaccinated. But the biggest obstacle in front of this is anti-vaccination or vaccine hesitancy, which is based on ancient times. The "Vaccin Rejection" that emerges as a result of today's anti-vaccination or indecision may have much different results than ever before. In this study, we aimed to examine the reasons for refusal of the vaccine and the factors associated with it in geriatric patients who are due to receive the COVID-19 vaccine but refuse the vaccine. Materials and Methods: This study is an observational and descriptive study. In this study; Individuals over the age of 85 who were vaccinated and who were vaccinated by the healthcare team at home, who refused the COVID-19 vaccine were evaluated. The universe of our work; It consists of individuals residing in Battalgazi and Yeşilyurt districts of Malatya province between 19 January 2021 and 15 June 2021 and who are over 85 years old by the Malatya Provincial Health Directorate home health and vaccination units, and who are contacted by gaining the right to be vaccinated at home, but refuse to be vaccinated. The universe of the study consists of 854 people. With the GPower 3.1 program, type 1 error alpha α=0.05, power 0.95 was taken as medium effect size and the number of people who should be included in the work with backups was calculated as 301. In order to collect data, a questionnaire consisting of six parts prepared in parallel with the literature was applied. Results: When vaccine refusal was compared with sociodemographic data, it was found that sociocultural and intellectual conditions, which are actually related to each other, such as literacy status, education level, occupational status and income levels, affect vaccine rejection. It has been determined that as the number of chronic diseases increases, people apply to the hospital more frequently for health services, and these people also viii have a higher rate of polypharmacy. However, individuals with a high rate of polypharmacy were vaccinated at a higher rate and were less hesitant to have the COVID-19 vaccine. When the subcategories of the vaccine refusal questionnaire are analyzed and the responses of the participants are analyzed, the first reason for refusal of the vaccine is due to COVID-19. The second reason is vaccine indecision/hesitation. The third reason is vaccine awareness and lack of knowledge. The fourth reason was found to be individual reasons and the fifth reason was found to be anti-vaccine. Conclusion: When we consider the reasons that emerged from the study we have done, first of all, people should be informed with accurate and reliable information. Because at the center of the reasons is the fact that individuals do not know about the COVID-19 vaccine and vaccine mechanisms. Therefore, individuals should be informed and educated about vaccines and immunizations through detailed, comprehensive, well-organized, and well-defined and well-understood communication types. Because, it has been found that the majority of people do not get vaccinated because of lack of knowledge, not because of opposition to vaccination. Keywords: COVID-19, Immunization and Vaccines, Anti-vaccination and Vaccine hesitancy, Geriatrics.