İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde çalışan asistan doktor ve hemşirelerin sigara kullanım durumu, etkileyen faktörler ve pasif sigara içiciliği farkındalık düzeyleri

Abstract

Giriş: Sigara ile mücadelede sağlık çalışanlarının tedavide önemli bir yeri vardır. Bu nedenle sağlık çalışanlarında tütün ürünleri kullanma durumunun tespit edilmesi önemlidir. Türkiye'de bu konuda birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalarda sağlık çalışanlarında sigara kullanma oranlarının genel toplum ile benzer olduğu görülmüştür. Doktorlarda sigara kullanma sıklığı azalmasına rağmen diğer ülkelerdeki doktorlara göre yüksektir. Bu çalışma ile Turgut Özal Tıp Merkezi'nde çalışan asistan doktor ve hemşirelerin sigara kullanım durumu, etkileyen faktörler ve pasif sigara içiciliği farkındalık düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma 2020 yılı Haziran-Temmuz ayları arasında İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde çalışan asistan doktor ve hemşireler üstünde yapılmıştır. Çalışma kesitsel tipte bir çalışmadır. 267 sağlık çalışanına ulaşılmıştır. Örnekleme yöntemi olarak olasılıksız örnekleme yöntemlerinden kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı 3 bölümden oluşmaktadır; Sosyodemografik ve mesleki anket formu, Sigara ve pasif sigara içiciliği ile ilgili anket formu, Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi. Verilerin analizinde Ki-kare testi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır ve p<0,05 anlamlı olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmamıza katılan sağlık çalışanlarında sigara içme prevalansı %24.3'tür. Kadınlarda sigara içme oranı %22,7 erkeklerde %26,5'tir. Doktorlarda sigara içme prevalansı %17,2, hemşirelerde %30,3'tür. Dahili bilimlerde sigara içme oranı daha düşükken, cerrahi bilimlerde daha yüksektir. Katılımcıların %63,1'inin düşük, %24,6'sının orta, %12,3'ünün ise yüksek düzeyde bağımlı olduğu bulunmuştur. Sigara kullanan kişilerin %30,8'i sigara dışında tütün ürünü kullanmaktadır. En çok ise nargilenin ve sarma tütün ürünlerinin kullanıldığı bulunmuştur. Bütün katılımcıların %89,1'inin iş yerinde, %56,3'ünün yaşadığı mekanda pasif sigara dumanına maruz kaldığı bulunmuştur. Sigara içen kişilerin %43,1'inde COVID-19 döneminde içilen sigara miktarında değişim olmuştur. COVID-19 döneminde sigara tüketiminde genel olarak azalma olmuştur. Sonuç: Sigara tüketimi ve pasif etkilenim sağlık çalışanlarında yüksektir. COVID-19 pandemisi dönemindeki azalma trendini kalıcı hale getirmek için stratejiler geliştirilmelidir. Anahtar kelimeler: COVID-19, Sağlık çalışanı, Sigara

Introduction: Healthcare professionals have an important place in the fight against smoking. For this reason, it is important to determine the use of tobacco products in healthcare workers. There have been many studies on this subject in Turkey. In these studies, it was observed that smoking rates among healthcare workers were similar to the general population. Although the frequency of smoking in doctors has decreased, it is higher than doctors in other countries. With this study, it was aimed to determine the smoking status, affecting factors and passive smoking awareness levels of assistant doctors and nurses working in Turgut Özal Medical Center. Material and Method: This study was conducted on assistant doctors and nurses working at İnönü University Turgut Özal Medical Center between June and July 2020. The study is a cross-sectional study. 267 healthcare professionals were reached. The convenience sampling method, one of the improbable sampling methods, was used as the sampling method. The data collection tool consists of 3 parts; Sociodemographic and occupational questionnaire form, Questionnaire about smoking and passive smoking, Fagerstrom Nicotine Dependence Test. Chi-square test, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis tests were used in data analysis and p<0,05 was considered significant. Results: The prevalence of smoking in healthcare workers participating in our study is %24,3. Smoking rate is %22,7 for women and %26,5 for men. The prevalence of smoking in doctors is %17,2 and %30,3 in nurses. While the smoking rate is lower in internal sciences, it is higher in surgical sciences. It was found that %63,1 of the participants were low, %24,6 moderately and %12,3 highly dependent. %30,8 of smokers use tobacco products other than cigarettes. It was found that most of the pipe and wrapped cigarette in tobacco products. It was found that %89,1 of all participants were exposed to passive cigarette smoke in the workplace and %56,3 in the place where they live. %43,1 of smokers had a change in the amount of cigarettes smoked during the COVID-19 period. There was an overall decrease in cigarette consumption during the COVID-19 period. Conclusion: Smoking and passive smoking are high in healthcare workers. Strategies should be developed to make the declining trend in the COVID-19 pandemic period permanent. Keywords: COVID-19, Cigarette, Health worker