İfade özgürlüğünün en yeni ihlali: wikipedia’ya erişim engeli

Abstract

Özet Bir ülkede demokrasinin egemen olduğunu gösteren en önemli verilerden biri bireylerin kendini özgürce ifade edebiliyor olmasıdır. Bu özgürlük ise hukukta ifade özgürlüğü kavramı altında kurumsallaşmıştır. Demokrasinin ayrılmaz parçası olan ifade özgürlüğü, iletişim araçlarının da özgür olmasını gerektirmektedir. Günümüzün en etkin kullanılan iletişim aracı olan internet ve internet tabanlı sosyal medyada da ifade özgürlüğünün sağlanmasının gerektiği şüphesizdir. Ne var ki Türkiye geleneğinde yaygın kullanılan sosyal medya araçlarına erişimin engellenmesi gibi bir durum vardır. Daha önce YouTube ve Twitter gibi dev sitelere uygulanan bu tedbir bugün de Wikipedia’ya uygulanmaktadır. Yıllar içinde ifade özgürlüğünün sınırlandırılmasında gözetilmesi gereken birtakım hususlar belirlenmiştir. Bu değerlendirmede esas olarak, üç aşamalı test olarak da bilinen, sınırlandırmanın kanunlarla düzenlenmiş olması, meşru bir amaca hasredilmesi ve demokratik toplum düzeninin bu tedbiri gerektirmesi şartlarının sağlanıp sağlanmadığı denetimi yapılmaktadır. Çalışmada, bu ölçütlerin belirlenmesinde ciddi katkısı olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararları asıl başvuru kaynakları olacaktır. Anayasa Mahkemesinin Twitter kararı da dikkate alınarak Wikipedia’ya erişim engeli değerlendirilecektir. Anahtar Kelimeler: İfade özgürlüğü, ifade özgürlüğünün sınırlandırılması, İnternet, sosyal medya, erişimin engellenmesi tedbiri, Wikipedia,