Uluslararası andlaşmaların geçici uygulanması – viyana andlaşmalar hukuku sözleşmesi 25. Madde

Abstract

Özet Viyana Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi’nin 25. maddesi, taraflar mutabık kaldığı takdirde, bir andlaşmanın, yürürlüğe girmeden önce geçici olarak uygulanabileceğini belirtir. Bunun anlamı, yürürlüğe girmesi için iç hukukta bazı işlemlerin yapılması gereken bir andlaşmanın bu iç hukuk prosedürünün tamamlanmasından önce uygulanmaya başlayabilmesidir. Bu hükmün, uluslararası örf ve âdet hukukunun kodifiye edilmesi anlamına geldiği kabul edilmektedir. Ne var ki gerek 25. madde gerekse çok taraflı andlaşmalardaki geçici uygulama hükümleri kimi zaman uluslararası ihtilaflara neden olabilmektedir. Bu ihtilafların nedeni genellikle andlaşmayı geçici uygulamayı ilk başta kabul etmiş devletlerin andlaşmayı geçici uyguladıkları dönemde ortaya çıkan uluslararası sorumluluktan kurtulma isteğidir. Diğer yandan VAHS 25. maddedeki ve çok taraflı andlaşmalardaki geçici uygulama hükümlerindeki bazı açıklığa kavuşmamış hususlar da ihtilaflara neden olabilmektedir. Bu makale Türkçede incelenmemiş bu konuyu ve konu hakkındaki uluslararası hukuk literatürünü betimsel bir yaklaşımla ele almaktadır. Bu teorik düzeydeki anlatıma ilaveten, geçici uygulama hakkında tartışma yaratan bazı uluslararası ihtilaflar ve Uluslararası Hukuk Komisyonu’nun halihazırda yürüttüğü çalışma kısaca ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Uluslararası andlaşmalar hukuku, andlaşmaların geçici uygulanması, Viyana Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi