Sultan abdülaziz’in klasik batı müziğine bakışının “valse davet” adlı bestesi üzerinden değerlendirilmesi

Abstract

Bu aratırmanın amacı, Osmanlı İmparatorluğunun varoluu süresince yetitirdiği bestekâr padiahlar arasında, Batılı müzik formlarında beste yapmı ilk padiah olan Sultan Abdülaziz’in, Batı sanatlarına mesafeli duruuna ve bu duruunu icraatlarıyla belgelemesine rağmen, salon müziğinin Batılı örneklerinden hiç de aağı kalmayan piyano parçaları besteleyebilmesinin sebeplerini incelemektir. Ayrıca bu çalımada Sultan Abdülaziz’in belli bir dönemde Batı sanatlarına karı olumlu bir tavır almasının sebepleri de incelenecek, Sultan Abdülazizin sanatçı kiiliği hakkında daha önce bu konuda yapılmı çalımalar temelinde daha derinlemesine bir aratırma yapılacaktır. Aratırmanın yöntemi olarak niceliksel aratırma modellerinden “Tarihsel Model” kullanılmıtır. Aratırmada Sultan Abdülaziz ve makalede adı geçen, konuyla bağlantılı ahsiyetler hakkında kaynak taraması yapılmı, kitaplar, dergiler, makaleler, bildiriler, tezler ve müzik CD’lerinden elde edilen veriler yorumlanmıtır. “Valse Davet” adlı parça ise tür, form, armoni ve melodik yapı açısından incelenmi, parçanın sanatsal niteliği ve Sultan Abdülazizin bestecilik konusundaki yeteneği değerlendirilmitir. Aratırmada Sultan Abdülaziz’in Batı müziği ve tiyatroya olumsuz bir tavrının olduğu doğrulanmı ancak bu tavrının Avrupa seyahati sonrasında yumuamı ve bu sanatlara önem vermeye balamı olduğu çıkarımı yapılmıtır. Yaptığı Batılı formdaki bestelerin ise, Avrupa seyahati öncesinde içerisinde yaadığı müzik ortamının, kendisinde bulunan özel yeteneği ortaya çıkartma fırsatı sunmasıyla mümkün olduğu sonucuna varılmıtır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı İmparatorluğu, Klasik Bati Müziği, Sultan Abdülaziz, Besteci Padiahlar

The purpose of this research is to analyse the reasons, how Sultan Abdulaziz -who was the first monarch who composed some piano pieces in western forms, among the composer Sultans of Ottoman Empire- could compose his piano pieces which are very close to its Western models of entertainment music in terms of quality, despite his negative attitude to western arts which he proved through his administration practices. Furthermore, in this research, we will be examine the reasons of Sultan Abdulaziz’s changing attitude towards western arts in positive manner and we will investigate Sultan Abdulaziz’s artistic personality on the basis of previous studies about this topic. The “Historical Model” was used as the research method of this article. In this research, we combed through the resources on Sultan Abdulaziz and the other people who are related to topic. The knowledge obtained through books, magazines, articles, papers, theses and music compact discs have been interpreted. The musical piece that called “Invitation to the Waltz” has been analyzed in terms of genre, form, harmony and melodic structure, the artistic quality of the piece and Sultan Abdulaziz’s compositional skills have been evaluated. In the research, Sultan Abdulaziz’s negative attitude towards western musical arts and drama has been proved but it has been infererred that his negative attitude has been moderated and he has begun to give importance to western arts. Also it has been concluded that his compositions in Western musical forms could be implemented thanks to his musical environment that provided him the opportunity to reveal his special ability. Keywords: Ottoman Empire, Classical Western Art Music, Sultan Abdülaziz, Composer Sultans