Öfke çekiciliği, insanlar üzerinde öfke oluşturarak belirli bir konu hakkında olumsuz tutum
geliştirmesi ve ona karşı istenilen yönde hareket etmesini amaçlayan tekniğidir. Öfke
çekiciliği, propaganda disiplini içerisinde kitlelerin iknasında önemli bir rol oynamaktadır.
Özellikle, 2. Dünya Savaşı'nda 22 Haziran 1941 tarihinde Nazi Almanyası tarafından işgale
uğrayan Sovyetler Birliği, Nazilere yönelik öfke çekiciliğini etkili bir şekilde propaganda
faaliyetlerinde kullanmıştır. Bu çalışmada, 2. Dünya Savaşı'nda Sovyetler Birliği'nin Nazi
Almanyası'na karşı kullandığı propaganda posterleri öfke çekiciliği bağlamında incelenmiştir.
Bu amaçla, All World Wars sitesince belirlenen öfke çekiciliği bağlamındaki 7 Sovyet
propaganda posteri (Tehlike, Ölüm, Canavar, Tehdit, İntikam, Katil, Özgürlük), nitel
araştırma yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilimsel analiz yöntemi ışığında ele
alınmıştır. Posterler, İsviçreli Dil Bilimci Ferdinand de Saussure'ün Göstergeler Modeli
üzerinden analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında, Sovyet propaganda posterlerinde,
savaşta zarar gören sivil halkın ön plana çıkarılarak Nazi Almanyası'na karşı öfke
oluşturulmaya çalışıldığı görülmüştür. Böylece Sovyetler Birliği, öç duygusu üzerinden Sovyet
halkının Nazilere karşı harekete geçmesini amaçlamıştır.
Anahtar Kelimeler: Öfke Çekiciliği, Propaganda, Sovyetler Birliği, 2. Dünya Savaşı,
Göstergebilim
Anger appeal is a persuasion technique that aims at developing negative attitudes about a
particular subject and acting in the desired direction by creating anger over people. Anger
appeal has an important role in persuading the masses within the propaganda discipline. In
particular, the Soviet Union, occupied by Nazi Germany on June 22, 1941 in World War II,
effectively used anger appeal against Nazis in its propaganda activities. In this study, the
posters of propaganda that the Soviet Union used against Nazi Germany in World War II
were examined in terms of anger appeal. For this purpose, 7 Soviet propaganda posters
(Danger, Death, Monster, Threat, Revenge, Killer, Freedom) in the context of the anger appeal determined by All World Wars site were analyzed in the light of semiotic analysis
method in qualitative research methods. The posters were examined in the context of the
Swiss Language Scientist Ferdinand de Saussure's Indicators Model. In the light of the findings,
it was revealed that in the Soviet propaganda posters, anger was raised against Nazi
Germany, bringing the civilian people who were hurt in the war into the forefront, in this
way it was found that the Red Army was encouraged to fight for the revenge against the
Nazis.
Keywords: Anger Appeal, Propaganda, Soviet Union, World War II, Semiotics
