Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri, bağlanma biçimleri ve işlevsel olmayan tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Malatya ili örneği)

Abstract

Bu araştırmada, ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin yalnızlık düzeylerinin bağlanma biçimleri ve işlevsel olmayan tutumlarla ilişkisi incelenmiştir. Araştırma örneklemi, 2006-2007 eğitim-öğretim yılında Malatya il merkezinde 32 resmi ve genel lise arasından seçkisiz (random) yöntemle seçilmiş 10 lisenin 9. sınıfına devam eden 287'si kız ve 328'i erkek olmak üzere toplam 615 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada ölçme araçları olarak, öğrencilerin yalnızlık düzeylerini ölçmek için ?UCLA Yalnızlık Ölçeği,? bağlanma biçimlerini belirlemek için ?Erken Ergenlerde Bağlanma Ölçeği? ve işlevsel olmayan tutumları ölçmek için ise ?Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği? kullanılmıştır. Öğrencilerden uygulanan ölçekleri belirtilen yönergeye uygun olarak cevaplandırmaları istenmiştir. Toplamda 621 öğrenciden elde edilen verilerin 6'sı eksik ve hatalı doldurulduğu için değerlendirmeye alınmadığından, araştırmada kullanılan veri sayısı 615 olarak belirlenmiştir. Araştırma ile ilgili hipotezlerin test edilmesi amacıyla uygulanan istatistiksel işlemlerde pearson-momentler çarpımı korelasyonu, t-testi, Mann Whitney-U testi, Regresyon analizi, tek yönlü varyans analizi ve Kruskall Wallis testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre yalnızlık düzeyleri, bağlanma biçimleri ve işlevsel olmayan tutumları kullanma sıklıkları arasında anlamlı düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Yalnızlık düzeyine göre yapılan incelemelerde; yalnızlık düzeyi arttıkça, işlevsel olmayan tutumları kullanma sıklığının arttığı, yalnızlık düzeyi yüksek olan öğrencilerin daha çok kaygılı ve kaçınmalı bağlanma biçimine sahip oldukları görülmüştür. Yalnızlık düzeyi ile güvenli bağlanma arasında ters yönlü bir ilişki bulunmuştur. Araştırma bulguları yalnızlık düzeyi düşük olan öğrencilerin güvenli bağlandıklarını göstermektedir. Regresyon analizine göre mükemmelci ve otonom tutum ile kaçınmalı bağlanma ve güvenli bağlanma biçimlerinin yalnızlık üzerinde anlamlı düzeyde yordayıcı bir etkiye sahip olduğu bulunmuştur. Cinsiyete göre yalnızlık düzeyleri karşılaştırıldığında, kız ve erkek öğrencilerin yalnızlık düzeyleri arasında anlamlı bir farkın olduğu, erkek öğrencilerin kız öğrencilerden daha fazla yalnızlık duygusuna kapıldıkları görülmüştür. Araştırmada cinsiyete göre bağlanma biçimleri incelendiğinde ise kız ve erkek öğrencilerde kaygılı ve kaçınmalı bağlanma biçimleri arasında bir farklılığa rastlanmazken, kız öğrencilerin erkek öğrencilere oranla daha güvenli bağlandıkları belirlenmiştir. Mann Whitney U-testi sonuçlarına göre erkeklerin kızlardan daha fazla işlevsel olmayan tutumları kullandıkları bulunmuştur. Ayrıca mükemmelci tutum, otonom tutum ve değişken tutum alt boyutlarında cinsiyete göre anlamlı bir fark bulunmadığı saptanmıştır. Son olarak, uzmanlara, psikolojik danışmanlara ve eğitimcilere öneriler sunulmuştur.

The purpose of the present study is to investigate the relationship among loneliness levels, attachment styles and dysfunctional beliefs of 9th grade students. In order to determine the sample of the study, ten state high schools were randomly selected out of 32 high schools located in the province of Malatya. The sample of the study is composed of 615 9th graders (F= 287, M= 328). To measure the loneliness levels of the subjects, the UCLA Loneliness Scale was used, while the Attachment Styles Scale for Early Adolescents was used to determine different attachment styles of the subjects. The Dysfunctional Attitudes Scale-A was used to measure dysfunctional beliefs of the subjects. Because six out of 621 subjects did not answer the scales properly, statistical analyses were performed on the data coming from 615 subjects. To examine the hypotheses of the research, Pearson-momentum Correlation Coefficient, t-test, Mann Whitney U-test, regression analyses, one-way ANOVA, and Kruskall Wallis-test were used. Results of the study indicate that the more dysfunctional beliefs one holds the more loneliness she/he feels. Therefore, subjects having high level of loneliness tend to display anxious and avoidant attachment styles more often than those having low level of loneliness. There is a negative relationship between secure attachment style and loneliness. That is subjects having low level of loneliness tend to develop secure attachment or vice versa. Regression analysis revealed that perfectionist beliefs and autonomous beliefs had a predictive power on loneliness scores at a significant level as well as avoidant and anxious attachment styles. According to the findings of the study, there was a significant difference between mean scores of girls and boys obtained from the loneliness scale. Boys seem to have a higher level of loneliness than girls. When attachment styles were compared according to gender, no significant differences were obtained for anxious and avoidant styles. Nevertheless, a significant difference was found between boys and girls for secure attachment style. Girls seem to attach more securely than boys do. According to Mann Whitney-U test results, boys seem to use dysfunctional beliefs more often in general than girls do. Yet, analysis revealed no significant difference between boys and girls for all subscales of the DAS-A. Finally, in the lights of the findings, some suggestions are made to researchers and practitioners in the counseling field.