Travmatik beyin hasarı sonrası oluşan immünolojik, histolojik ve oksidatif değişiklikler açısından felbamatın ve levetirasetamın etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmadaki amacımız ratlarda oluşturulan kafa travması sonrası antiepileptik ajanlar olan Levetirasetamın ve literatürde bu konuda yeterli bilgi bulunmayan Felbamatın; immünolojik, histolojik ve oksidatif değişikliklere karşı oluşan etkilerinin karşılaştırılmasıdır. Materyal ve Metod: Bu çalışmamızda 6-8 haftalık, 250-300 gr. ağırlığında 32 adet Sprague-Dawley cinsi erkek rat kullanıldı. Bütün ratlara hazırlanan kafa travması modeli düzeneğinde parietal bölge üzerine 1 metre yükseklikten 90 derece açıyla, 450 gr. ağırlık düşürerek, kapalı kafa travması oluşturuldu. Ratlar her grupta sekizer rat olacak şekilde dört grupta incelendi. 1. gruba kafa travması yapılıp, serum fizyolojik, 2. gruba kafa travması yapılıp Levetirasetamın 50 mg/kg dozunda, 3. gruba kafa travması yapılıp Felbamat 100 mg/kg dozunda, 4. gruba kafa travması yapılıp Levetirasetamın 50 mg/kg dozunda ve Felbamat 100 mg/kg dozunda, intraperitoneal olarak, günde 1 defa 20 gün boyunca verildi. Yirmi gün sonunda ratlar dekapite edilerek alınan kan örnekleri biyokimyasal açıdan doku örnekleri de immunohistokimyasal ve histopatolojik açıdan incelendi. Bulgular: Travma sonrası serum sitokin düzeyleri kontrol grubunda, Levetirasetam, Felbamat ve Levetirasetam + Felbamat verilen gruplarda artış gösterdi. Genel olarak Levetirasetam, Felbamat ve Levetirasetam + Felbamat verilen gruplarda sitokin düzeyleri kontrol grubuna göre düşük gözlendi ve Felbamat + Levetirasetam grubunda tüm gruplarda rakamsal olarak en düşük sitokin seviyeleri gözlendi. Travma oluşturulan ratlarda oksidatif hasarın göstergesi olan tiyobarbitürat reaktif maddeler (TBARS) düzeyinin kontrol grubunda diğer tüm gruplara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttığı tespit edildi ve ayrıca bu grupta antioksidan savunma sistemi elemanları olan, indirgenmiş glutatyon (GSH), süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (GPx) ve katalaz (CAT) düzeylerinde istatistik olarak anlamlı düzeyde azalma olduğu belirlendi (P<0.01). İlaçla yapılan tedaviler sonrası tüm ilaç gruplarının anlamlı düzeyde GSH, SOD, CAT ve GPx düzeylerini arttırdığı saptandı ve bununla birlikte SOD ve GPx düzeylerinde en fazla yükseliş Levetirasetam + Felbamat grubunda olduğu gözlendi. Sonuç: Çalışmamızda ratlarda yapılan kafa travması sonrası histolojik, immunolojik ve biyokimyasal parametreler açısından Levetirasetamın ve Felbamatın tek başlarına uygulandıklarında immunolojik, histolojik ve oksidatif değişiklikler açısından nörolojik iyileşmede faydalı oldukları, ancak en yararlı bulguların kafa travma sonrası Levetirasetamın ile Felbamat birlikte uygulanan grupta olduğu tespit edildi. Anahtar Kelimeler: Kafa Travması, Felbamat, Levetirasetam

Objective: Our objective in this study is to compare effects of antiepileptic agents felbamate, which has inadequate information in literature, and levatiracetam; immunologically, histologically and in response to oxidative stress after head trauma in rats. Materials and Methods: In this study, we used 32 Sprague-Dawley male rats, ranging between 6-8 weeks age and 250-300 grams weight. Our head trauma model setup consisted of a 450 g mass, dropped from a height of 1 meter with 90 degrees angle, on to the parietal region and thereby resulting in a closed head trauma. Rats were grouped into 4 seperate groups with each containing 8 rats. First group were subjected to head trauma and given saline; second group were subjected to head trauma and given levatiracetam at a 50 mg/kg dose; third group were subjected to head trauma and given Felbamate at a 100 mg/kg dose; fourth group were subjected to head trauma and given Levatiracetam at a 50 mg/kg dose and Felbamate at a 100 mg/kg dose; intraperitoneal, once a day for 20 days. After 20 days, rats were decapitated and blood samples taken were inspected biochemically; tissue samples were inspected immunohistochemically and histopathologically. Results: Serum cytokine levels were increased after trauma in; control, Levatiracetam, Felbamate and Levatiracetam + Felbamate groups. Generally, cytokine levels of Levetiracetam, Felbamate and Levetiracetam + Felbamate groups were lower, compared to control group with Felbamate + Levatiracetam group having lowest cytokine levels. As an indication of oxidative injury Tiyobarbiturate reactive species (TBARS) level was significantly higher after trauma in control group, compared to others and also members of antioxidant defense system; reduced glutathione (GSH), superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GPx), and catalase (CAT) were all reduced significantly (P<0.01). After treatment with medication, all medication groups showed elevated GSH, SOD, CAT and GPx levels and highest increase in SOD and GPx was in Levatiracetam + Felbamate group. Conclusions: We found that after head trauma in rats, from a perspective of histologic, immunologic and biochemical parameters, Levatiracetam and Felbamate were beneficial in neurologic recovery on their own immunologically, histologically and with respect to oxidative changes; but the best results were acquired in the group that were given Levatiracetam and Felbamate together. Key Words: Head Trauma, Felbamate, Levatiracetam