Dayanıklılık sporcularında Maksimal ve submaksimal egzersiz sonrası oluşan oksidan stres ve antioksidan düzeylerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, dayanıklılık sporcularında maksimal ve submaksimal egzersiz sonrası oluşan oksidan stres ve antioksidan düzeylerinin karşılaştırılması amaçlandı. Bu çalışmaya ortalama Maks VO2 kapasiteleri 69.50±8.19 ml/kg/dk ve ortalama yaşları 19.30±1.64 yıl olan 10 dayanıklılık sporcusu ile ortalama Maks VO2 kapasiteleri 34.15±8.08 ml/kg/dk ve ortalama yaşları 19.70±1.16 yıl olan 10 sedanter üniversite öğrencisi olmak üzere toplam 20 erkek denek gönüllü olarak katıldı. Deneklerin Maks VO2 seviyeleri, Bruce Protokolü ile belirlendi. Denekler, submaksimal egzersizlerini %70 Maks VO2 şiddetinde 30 dk, Maksimal egzersizlerini ise %100 Maks VO2 şiddetinde tükeninceye kadar devam ettirdi. Deneklerin kan örnekleri egzersiz öncesi ve sonrası, plazmada Malondialdehit (MDA), Total Sulfidril grubu (RSH) ve Nitrik oksit (NOx) düzeylerine bakılmak üzere toplandı. Elde edilen sonuçlar, dayanıklılık sporcuları ve kontrol grubu submaksimal egzersiz öncesi ve sonrası MDA ve NOx seviyeleri arasında anlamlı bir fark olmadığını gösterdi (p<005). Sadece, kontrol grubunda RSH düzeyinde submaksimal egzersiz öncesi ve sonrası anlamlı bir fark bulundu (P<005). Maksimal egzersiz öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında her iki grupta da MDA ve NOx düzeylerinde anlamlı bir fark bulundu (p<005). Submaksimal egzersiz sonrası ile maksimal egzersiz sonrası MDA, RSH ve NOx değişkenleri karşılaştırıldığında her iki grup için MDA ve NOx değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunurken (p<005) bu değişkenler maksimal egzersiz sonrası artış gösterdi. RSH değerlerinde ise istatistiksel açıdan anlamlı bir fark oluşmadı. Ayrıca, her iki grup karşılaştırıldığında VKI (p<0.05), Maks VO2 kapasiteleri, KAHDinlenim ve KAHmaks değişkenlerinde ise anlamlı bir fark bulundu (P<0.001). Sonuç olarak, submaksimal egzersizler insanlar için sağlıklı çalışmalar olabilirken, maksimal egzersizler serbest radikal oluşumunu tetikleyebilir. Bu duruma bir kanıt olarak da lipid peroksidasyonun artışı ve oksidatif stres gösterilebilir. Böylece, gerek dayanıklılık sporcularında ve gerekse de sedanterlerde egzersizin şiddeti, serbest radikal oluşumunun önemli bir tanımlayıcısı olabilir. Anahtar Kelimeler: Sedanter, dayanıklılık sporcusu, egzersiz, serbest radikaller, antioksidan.