64 NUMARALI KIBRIS MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE TUZLA NAHİYESİ

Abstract

Öz:Lefkoşa Kalesi’nin 9 Eylül 1570 tarihinde düşmesiyle birlikte Lefkoşa merkez sancak olmak üzere Girne ve Baf sancakları teşekkül edilerek Ada’da Osmanlı idarî teşkilâtı kurulmaya başlanmıştır. 1 Ağustos 1571 tarihinde Magosa zapt edilip Kıbrıs adası tamamıyla Osmanlı topraklarına fiilen katıldıktan sonra, idarî teşkilatlanma tamamlanmıştır. Kıbrıs'ın savunmasında tımarlı sipahilerden istifade edebilmek için Anadolu Beylerbeyliği’nden Alaiye, Karaman Beylerbeyliği’nden İç-il, Dulkadir Beylerbeyliği’nden Sis ve Halep Beylerbeyliği’nden Tarsus sancakları Kıbrıs’a dahil edilmiştir. Böylece Kıbrıs Beylerbeyiliği diğer Beylerbeyilikleri arasında “ada merkezli” ilk üst idari birim olarak Osmanlı teşkilat tarihindeki yerini almıştır. Kıbrıs'ın fethinden sonra 9 Ekim 1571’de başlanan Kıbrıs Eyaleti’nin tahriri 18 Ekim 1572'de tamamlanmıştır. Tahrir kayıtlarını ihtiva eden Kıbrıs’ın ilk tahrir defteri Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kuyud-ı Kadime Arşivi'nde 64 numara ile kayıtlıdır. Kıbrıs'taki idari birimler defterde sırasıyla, Lefkoşa, Magosa, Mesariye, Karpas, Girne, Pendaye, Hırsofu, Baf, Evdim, Limasol, Mazoto ve Tuzla nahiyeleri şeklinde verilmiştir. Bu defterin 431-437. sayfaları arasındaki kayıtlar Tuzla nahiyesine aittir. Bu çalışmada defter kayıtlarına dayalı olarak Tuzla nahiyesi köylerinin adı, sayısı, tahmini nüfusu, yetiştirilen ürünler ve alınan vergiler ortaya konulmaya çalışılacaktır.