Aydın, Ahmet2024-03-062024-03-062023Aydın, A. (2023). Türkiye'nin tek parti döneminde birey devlet ilişkisi (1923-1945): Ahmet Ağaoğlu'nun birey düşüncesi. Yayınlanmış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, Malatya.https://hdl.handle.net/11616/88027İnönü Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Siyaset ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalıİnsanların topluluk halinde yaşama zorunluluğu, toplumsal hayatın değişen şartlarıyla birlikte kurumsallaşmayla sonuçlanmış ve günümüze uzanan devlet yapıları ortaya çıkmıştır. Bu süreçte en önemli kırılma Batı dünyasında yaşanan modernleşme ile gerçekleşmiştir. Batı'da gerçekleşen bilimsel ve ekonomik gelişimin modern devlet anlayışından kaynaklandığı düşüncesi, Batı dışı toplumları derinden etkilemiştir. Böylece Batı dışı toplumlardaki bazı iktidarlar, Batı'nın yükselişini yakalayabilmek için modernleşme politikalarına yönelmiştir. Bu iktidarların bazıları tedrici bir ilerlemeyi benimserken bazıları radikal adımlar atmıştır. İkinci yolu izleyen iktidarlar modernleşme adına bireysel hak ve özgürlükleri baskılayarak topyekün bir inşa sürecine girmiştir. Türkiye'nin tek parti dönemi de pozitivist bir yönetim anlayışının, ulus devlet ideolojisini yerleştirme çalıştığı bir dönemdir. Bu çalışmaya göre, tek parti yönetiminin toplum mühendisliğiyle uyguladığı yeniden inşa çabası, Batı'daki gelişmeyi sağlayamadığı gibi birey devlet ilişkisini devlet lehine bir tahakküm ilişkisine sürüklemiştir. Ayrıca, ilk etapta araçsal olarak değerlendirilen ideolojik yönetim anlayışı süreklilik kazanmıştır. Kemalizmin ideologlarından olan Ahmet Ağaoğlu ise birey düşüncesi ile Batılılaşmaya meşruiyet kazandırmaya çalışmıştır. Çalışmada, tek parti dönemi Türkiye'nin kuruluş ve temellendirme dönemi olarak görülmüştür. Bu süreçte şekillenen birey devlet ilişkisi örnek olay yöntemiyle incelenmiş, Ahmet Ağaoğlu'nun birey düşüncesi üzerinden analiz edilmiştir. Böylece Türkiye'deki birey devlet ilişkisinin temelinde yer alan sorunların, bilimsel bir disiplin doğrultusunda açığa çıkarılması hedeflenmiştir.The necessity of people to live in a community has resulted in institutionalization with the changing conditions of social life and the state structures extending to the present day have emerged. The most important break in this process was realized by modernization in the Western world. The idea that scientific and economic development in Western societies stems from the modern state structure deeply influenced non-Western societies. For this reason, some powers in non-Western societies have turned to modernization policies in order to capture the rise of the West. While some of these powers adopted a gradual progress, some have taken radical steps. The rulers who follow the second way have entered into a total construction process by suppressing individual rights and freedoms in the name of modernization. The single party period of Turkey is a period in which a positivist understanding of government tries to place nation-state ideology. According to this study, the reconstruction effort imposed by the single party administration with community engineering could not achieve the development in the West and led the relation between individual and state to a domination relationship in favor of the state. Moreover, the understanding of ideological management, which is considered as instrumental in the first place, has gained continuity. Ahmet Ağaoğlu, one of the ideologues of Kemalism, tried to legitimize Westernization with the idea of individual. In the study, the single party period was seen as the establishment and foundation period of Turkey. The individual state relationship shaped in this process was examined with the exemplary event method and was analyzed through Ahmet Ağaoğlu's individual thought. In this way, it is aimed to reveal the problems that are on the basis of the relation between individual and state in Turkey in line with a scientific discipline.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessİktidar felsefesiDoctoral Thesis207