Erci, BehiceBayar, Behiye Dilmen2024-08-112024-08-112023https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=G_oJ1rKE4SgJUkomyAKpRym3p-cLI5Il7a3c4xTxLIffpV7O0sz5oZkeCl-nnp9vhttps://hdl.handle.net/11616/105317Amaç: Bu araştırma, sigara kullanan adölesanlarda bilişsel davranışçı terapi (BDT) temelli psikoeğitimin madde kullanma eğilimine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Materyal Metot: Araştırma ön test-son test kontrol gruplu deneysel bir çalışma modelidir. Araştırmanın örneklemi için yapılan Power analizi ile örneklem büyüklüğü 0.05 yanılgı ve 0.95 güven aralığında, 0.7 etki büyüklüğünde, 0.95 evreni temsil gücü ile 110 sigara kullanan adölesan birey (55 kontrol, 55 deney) olarak belirlendi. Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Özellikler Formu ile Madde Kullanma Eğilimi Ölçeği (MKEÖ) kullanıldı. Deney grubuna 8 oturumluk bilişsel davranışçı terapi temelli psikoeğitim verildi. Kontrol grubuna ise herhangi bir eğitim programı uygulanmadı. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzdelik, ortalama, standart sapma, ki kare, bağımlı ve bağımsız gruplarda t testi uygulanmıştır. Bulgular: Deney ve kontrol grubundaki sigara kullanan adölesanlarda madde kullanma eğiliminin olduğu belirlendi. Deney grubundaki bireylerin eğitim öncesi MKEÖ toplam puan ortalaması 19.72±3.79 iken, eğitim sonrası 17.12±4.99' a inerek azaldığı görüldü. Son test madde kullanma eğilimi ölçeği toplam puan ortalamaları kontrol ve deney grupları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi (p<0.05). Sonuç: BDT temelli psikoeğitimin sigara kullanan adölesanlarda madde kullanma eğilimini azaltmada etkili olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Adölesan, bilişsel davranışçı terapi, madde kullanma eğilimi, psikiyatri hemşireliği, psikoeğitim.Aim: This study was carried out to determine the effect of cognitive behavioral therapy (CBT)-based psychoeducation on substance use tendency in adolescents who smoke. Material and method: The research is an experimental study model with pretest-posttest control group. With the Power analysis for the sample of the study, the sample size was determined as 110 smokers (55 control, 55 experiment) with 0.05 error and 0.95 confidence interval, 0.7 effect size, 0.95 universe representation power. The Descriptive Characteristics Form and the Substance Abuse Proclivity Scale (SAP) were used to collect the data. The experimental group received 8 sessions of cognitive behavioral therapy-based psychoeducation. No training program was applied to the control group. Number, percentile, mean, standard deviation, chi-square, dependent and independent groups t-test was used to evaluate the data. Results: It was determined that the adolescents in the experimental and control groups who smoked had a tendency to use substances. While the mean SAP total score of the individuals in the experimental group was 19.72±3.79 before the training, it decreased to 17.12±4.99 after the training. It was determined that the difference between the control and experimental groups in the post-test substance use tendency scale total score averages was statistically significant (p<0.05). Conclusion: CBT-based psychoeducation has been found to be effective in reducing the tendency to substance use in adolescents who smoke. Keywords: Adolescents, cognitive behavioral therapy-based psychoeducation, substance abuse proclivity, psychiatric nursing.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessHemşirelikNursingDoctoral Thesis186793338